Mleko kokosowe – zastosowanie, działanie, właściwości

Mleko kokosowe to produkt kojarzony przede wszystkim z kuchnią azjatycką. Jego lekko słodki smak z intensywną nutą kokosa nadaje potrawom orientalnego i niepowtarzalnego charakteru. Oprócz walorów smakowych płyn ceniony jest za właściwości prozdrowotne i pielęgnacyjne. Dlaczego warto uwzględniać mleko kokosowe w swoim jadłospisie? Jak wpływa na zdrowie i co można z niego przygotować? Sprawdźmy to! 

Ciekawostki o mleku kokosowym i jego pochodzeniu 

Mleko kokosowe, częściej nazywane mleczkiem kokosowym, to biały napój otrzymywany ze startego miąższu orzecha kokosa. Jest popularnym składnikiem diety mieszkańców Azji, Oceanii i Afryki Wschodniej. 

Tradycyjna metoda wytwarzania mleka kokosowego polega na starciu dojrzałego miąższu kokosów na wiórki, a następnie połączeniu ich z odrobiną gorącej wody. Proces pozwala uwolnić tłuszcz zawarty w miąższu kokosa, nadając mleku kremową i gęstą konsystencję. Ścieranie kokosa można wykonać ręcznie lub za pomocą specjalnych maszyn. 

Na rynku możemy znaleźć kilka rodzajów mleczka kokosowego, które różnią się od siebie ilością tłuszczu. Zawartość tego makroskładnika w produkcie waha się w granicach od 7 do 20%. Dostępne są także mleczka posiadające w składzie ponad 20% tłuszczu. Zwykle można je spotkać pod nazwą śmietanka kokosowa. 

Mleko kokosowe często bywa mylone z wodą kokosową. Warto tu wspomnieć, że są to dwa odrębne produkty. Woda kokosowa to klarowny płyn znajdujący się wewnątrz młodego kokosa. Jest bogata w elektrolity i witaminy. Można ją pić bezpośrednio z orzecha po przewierceniu jego twardej skorupy. Mleczko kokosowe to natomiast wyrób wytwarzany z miąższu owocu. 

Sprawdź powiązane kategorie

Mleko kokosowe – właściwości 

W krajach Azjatyckich kokos, jak i samo mleczko, uznawane są za źródło wielu cennych składników odżywczych, których obecność w diecie wpływa korzystnie na nasze zdrowie. Jakie są najważniejsze właściwości mleka kokosowego? 

• Sprzyja zwiększeniu frakcji HDL cholesterolu. 
• Jest źródłem kwasów tłuszczowych MCT, które stanowią dobre źródło energii dla organizmu. 
• Pojawiają się publikacje sugerujące wpływ mleczka kokosowego na zmniejszenie wrzodów żołądka. 
• Niektóre badania przeprowadzone z udziałem zwierząt dowodzą, że mleczko kokosowe może zmniejszać stan zapalny organizmu. 
• Obecny w mleczku kokosowym kwas laurynowy wykazuje potencjalne właściwości przeciwdrobnoustrojowe. 

Mleko kokosowe – zastosowanie w kosmetyce 

Mleko kokosowe to cenny składnik kosmetyków do pielęgnacji ciała i włosów. Słynie z wyjątkowych właściwości nawilżających, przynosząc ulgę suchej i podrażnionej skórze. Z tego względu jest często wykorzystywane do produkcji balsamów do ciała, kremów do rąk i stóp, a także kremów, serów i hydrolatów do twarzy. Sprawdź np. Arganove organiczny hydrolat z owocu kokosa. 

Miłośnicy słodkiego, kokosowego aromatu z pewnością polubią też płyny do kąpieli i żele pod prysznic z jego dodatkiem. Niepowtarzalny i lekko słodki zapach mleczka przyniesie odprężenie i delikatnie otuli ciało. Wypróbuj Ziaja Kokosowa, mleczko pod prysznic lub YOPE żel pod prysznic kokos i sól morska. 

Mleko kokosowe sprawdzi się też w produktach do nawilżania włosów. Składnik jest często dodawany do odżywek, maseczek, szamponów i olejów przeznaczonych do pielęgnacji pasm, a także serów na suche końcówki włosów. Zobacz np. Biovax Argan Makadamia Kokos, intensywnie regenerująca maseczka do włosów. Po nałożeniu na włosy ułatwia ich rozczesywanie oraz nadaje blask i miękkość. 

Mleko kokosowe – zastosowanie w kuchni 

Mleczko kokosowe, ze względu na swoją wszechstronność, stało się jednym z kluczowych składników kuchni azjatyckiej. Doskonale nadaje się m.in. do zabielania curry, nadając kremową konsystencję i wyrazisty smak. Jest też składnikiem zupy tajskiej, tom kha czy khao soi. 

Alergia na mleko kokosowe 

Osoby z alergią na mleko kokosowe zwykle powinny unikać wszelkich wyrobów z kokosa, takich jak np. wiórki kokosowe, olej kokosowy, woda kokosowa czy świeży miąższ z kokosa. W niektórych przypadkach należy także odstawić kosmetyki zawierające go na liście składników. 

• Na szczęście alergia na kokosy występuje rzadko. Do typowych objawów alergicznych należy m.in. katar, obrzęki okolicy głowy, dolegliwości żołądkowo-jelitowe, pokrzywka, wysypka, duszności. Jeśli zauważysz wymienione objawy po spożyciu produktu z kokosem, natychmiast go odstaw i nie przyjmuj innych pokarmów na jego bazie. 
• Warto też dodać, że osoby uczulone na inne orzechy, np. włoskie czy pistacje, mogą doświadczać krzyżowej reakcji alergicznej na kokos. Dzieje się tak, ponieważ obecne w tych orzechach białka alergenne wykazują podobieństwo do białek występujących w kokosie. 

Mleko kokosowe w ciąży 

Stosowanie mleka kokosowego w ciąży jest w większości przypadków bezpieczne zarówno dla przyszłej mamy, jak i dziecka. Mleczko zawiera szereg ważnych składników odżywczych, m.in. żelazo, na które wzrasta zapotrzebowanie w tym okresie. Niektóre doniesienia sugerują również, że mleko kokosowe łagodzi poranne mdłości.  

Mleko kokosowe – przeciwwskazania 

Głównym przeciwwskazaniem do spożywania mleka kokosowego jest wspomniana alergia na kokosy. Ponadto niektóre osoby ze zdiagnozowanym zespołem jelita drażliwego (IBS) mogą źle reagować na wyroby kokosowe ze względu na obecne w nich FODMAP (łatwo fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole). Nadmierne spożycie mleczka kokosowego jest niewskazane osobom z otyłością i zaburzeniami lipidowymi. Wysoka zawartość tłuszczów i kalorii w tym produkcie może negatywnie wpływać na ich stan zdrowia. 

Mleko kokosowe – skutki uboczne 

Spożywanie mleczka kokosowego w umiarkowanych ilościach jest bezpieczne i rzadko wywołuje działania niepożądane. W przypadku stosowania dużych ilości mleczka mogą pojawić się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, np. biegunki, nudności czy wymioty. 

Mleko kokosowe – podsumowanie 

Mleko kokosowe w ostatnich czasach zyskuje na popularności. Wszystko za sprawą jego wyjątkowego smaku i uniwersalnego zastosowania. Poza walorami smakowymi słynie z dobroczynnego wpływu na nawilżenie skóry i włosów. Ponadto może przyczyniać się do wzrostu poziomu „dobrego” cholesterolu HDL. Mimo wielu korzyści pamiętaj, że jest to produkt wysokokaloryczny i należy stosować go z umiarem. Warto dodać, że jego nadmiar w diecie skutkuje wystąpieniem dolegliwości żołądkowo-jelitowych. 

Źródła:

1. Jessa J., Hozyasz K. K., Wartość zdrowotna produktów kokosowych, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031393915000712, [dostęp 16.05.2024 r.]
2. Karunasiri A. N. i in., Antioxidant and Nutritional Properties of Domestic and Commercial Coconut Milk Preparations, https://www.researchgate.net/publication/343424782_Antioxidant_and_Nutritional_Properties_of_Domestic_and_Commercial_Coconut_Milk_Preparations, [dostęp 16.05.2024 r.]
3. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/170172/nutrients