Bezpieczne opalanie – jak opalać się, by nie zaszkodzić skórze?

Dla wielu osób opalona skóra jest symbolem luksusu i zdrowia. Nieumiejętne korzystanie ze słońca może być jednak niebezpieczne, nasilając zmiany skórne, przyspieszając starzenie czy prowadząc do udaru cieplnego. Dowiedz się, na czym polega bezpieczne opalanie i czy jest ono w ogóle możliwe.

Jak bezpiecznie się opalać?

Promienie UV odpowiedzialne są m.in. za pojawienie się zmarszczek, przebarwień, oparzeń słonecznych czy nadmiernej suchości skóry. Z drugiej strony skóra muśnięta słońcem o delikatnym, brązowym odcieniu wygląda na zdrową i bardziej atrakcyjną. Jak zatem opalać się, aby osiągnąć taki efekt bez narażenia swojego zdrowia?

Zanim podpowiemy Ci, kiedy się opalać i jak to robić z głową, warto wiedzieć, jak powstaje opalenizna. W skórze znajduje się melanina, która jest odpowiedzialna za jej kolor. Promienie słoneczne aktywują hormon melanotropowy, pobudzając tyrozynazę. W wyniku tego procesu skóra ciemnieje. To, co my widzimy jako opaleniznę, to nic innego, jak uszkodzenie komórek skóry. Można tego uniknąć, stosując krem do opalania. 

Bezpieczne opalanie pozwoli Ci cieszyć się słońcem, bez narażenia swojej skóry na poparzenia. O czym warto pamiętać?

• Nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne. Chronią głowę i twarz przed szkodliwym działaniem słońca. Zapobiegają nie tylko poparzeniom, ale także przegrzaniu organizmu i udarowi cieplnemu. Postaw na modny kapelusz lub czapkę, które uzupełnią Twoją stylizację. Zwróć również uwagę na to, czy okulary chronią Twoje oczy przed słońcem. Powinny posiadać odpowiednie filtry, a nie jedynie przyciemnione szkła.
• Kosmetyki z filtrem. Na rynku dostępnych wiele produktów do ochrony skóry, włosów i ust przed słońcem. Szukaj kosmetyków posiadających wysoki filtr SPF, który eliminuje nawet 98% promieniowania UVB odpowiedzialnego za poparzenia skóry.
• Prawidłowo aplikuj krem SPF. Zbyt mała ilość kosmetyku może niewystarczająco ochronić Twoją skórę przed działaniem słońca. Pamiętaj, aby stosować krem z filtrem codziennie rano, zanim wyjdziesz na zewnątrz. Nałóż go na twarz, szyję i dekolt, a także uszy i dłonie. Co to SPF? Dowiesz się w naszym artykule.

Czy opalanie jest zdrowe? Jeśli korzystasz ze słońca rozsądnie, czyli przebywasz na zewnątrz w określonych godzinach, stosujesz kosmetyki z filtrem i dbasz o odpowiednie nawodnienie, to ekspozycja słoneczna może przynieść wiele korzyści. 

Słońce a pryszcze – poznaj wpływ promieniowania UV na zmiany skórne.

W jakich godzinach bezpiecznie się opalać?

Każdy, kto interesuje się dbaniem o zdrowie i wygląd skóry, przynajmniej raz zadał sobie pytanie: o której godzinie najlepiej się opalać? Najsilniejsze promieniowanie słoneczne można zaobserwować w okresie letnim, pomiędzy godziną 11:00 a 15:00, dlatego w tym czasie staraj się unikać długiego przebywania na zewnątrz. Ekspozycja na słońce w tych godzinach grozi nie tylko poparzeniami skóry, ale również udarem cieplnym czy przegrzaniem organizmu.

• Jeśli lubisz przebywać na słońcu, staraj się robić to rano, a także w godzinach popołudniowych, kiedy promieniowanie słoneczne jest słabsze. Nie oznacza to jednak, że nie musisz myśleć o stosowaniu kremu do opalania z filtrem! Niezależnie od tego, kiedy wystawiasz skórę na działanie słońca, używanie takiego produktu jest obligatoryjne! 
• Jak się opalić na brązowo, stosując krem z SPF? Przede wszystkim nie rób tego w godzinach największego nasłonecznienia. O wiele lepsze rezultaty osiągniesz, wystawiając skórę na działanie promieni słonecznych w kilku krótkich, kilkunastominutowych sesjach. Zacznij od 20 minut dziennie, cyklicznie wydłużając ten czas. Pamiętaj, że proces powstawania opalenizny może trwać nawet kilka dni. 

Dowiedz się, jaki filtr do opalania wybrać.

Zasady bezpiecznego opalania

Jak wcześniej wspomniano, najlepiej opalać się w godzinach porannych lub popołudniowych. Indeks UV jest wtedy niższy, co pozwala na bezpieczniejsze przebywanie na zewnątrz. O czym jeszcze warto pamiętać?

• Chroń włosy przed słońcem.
• Stosuj kosmetyk z filtrem dostosowanym do swojej karnacji.
• Nakładaj krem z filtrem codziennie rano, również w pochmurne dni. 
• Po nałożeniu kremu odczekaj przynajmniej 20 minut przed wyjściem na zewnątrz.
• Pamiętaj o regularnej reaplikacjikremu z SPF do twarzy.
• Stosuj odpowiednią ilość kosmetyku.
• Spędzaj czas w cieniu.
• Nawadniaj się.
• Chroń pieprzyki i inne znamiona na ciele. O tym, czy można opalać blizny, dowiesz się z naszego artykułu.
• Nie uprawiaj sportu na zewnątrz w upalne dni.
• Chroń wrażliwe miejsca na ciele, takie jak nos, uszy, kark i stopy.

Przygotowanie skóry do opalania

Duże znaczenie ma również przygotowanie skóry do opalania. Zanim rozpoczną się ciepłe, pełne słońca dni, warto zwiększyć spożycie produktów zawierających karotenoidy, czyli marchwi, słodkich ziemniaków, dyni, pomidorów, papai czy melona. Wspomagają one proces opalania i nadają skórze delikatny odcień.

Kiedy należy zrezygnować z opalania?

Zasady bezpiecznego opalania powinny również uwzględniać sytuacje, kiedy należy zrezygnować ze słońca. 

• Mocno narażonymi grupami są seniorzy, dzieci, młodzież i kobiety w ciąży. W ich przypadku promieniowanie słoneczne może pogorszyć samopoczucie, doprowadzić do odwodnienia, a także udaru cieplnego. 
• Osoby, które mają problemy skórne, również nie powinny korzystać ze słońca. Niebezpieczne mogą być takie dermatozy, jak atopowe zapalenie skóry, łojotok, trądzik i teleangiektazje. Połączenie słońca i łuszczycy również może doprowadzić do nasilenia objawów i pogorszenia stanu skóry. 

Jeśli lubisz skórę wyglądającą tak, jakby była muśnięta słońcem, możesz osiągnąć ten efekt bez narażania się na szkodliwe działanie promieni słonecznych. Wystarczy użyć samoopalacza, który delikatnie przyciemni skórę. Możesz połączyć go z balsamem po opalaniu, który w swoim składzie zawiera rozświetlające drobinki czy składniki stopniowo nadające skórze brązowego koloru. 

Czego unikać podczas opalania?

Bezpieczne opalanie polega nie tylko na umiejętnym korzystaniu ze słońca, ale również rezygnacji z niektórych rzeczy.

Alkohol

Połączenie słońca z alkoholem może doprowadzić do odwodnienia, a nawet do udaru cieplnego. Ponadto, alkoholowe trunki spożywane na słońcu mogą upośledzać zdolności umysłowe i fizyczne. To łatwy sposób, aby narazić się na niebezpieczeństwo. 

Produkty fotouczulające

Niektóre kosmetyki i perfumy mogą w swoim składzie zawierać substancje fotouczulające. Połączenie ich ze słońcem w krótkim czasie może doprowadzić do reakcji alergicznej. Najczęściej pojawia się rumień, zaczerwienienie, pokrzywka i wyprysk. Te objawy są również charakterystyczne dla uczulenia na słońce, dlatego nie należy ich bagatelizować. Aby nie pogarszać stanu swojej skóry i nie narażać się na nieprzyjemne dolegliwości, unikaj równoczesnego opalania się i stosowania retinoidów, kwasów AHA/BHA, olejków eterycznych czy witaminy A. 

Leki

Podobnie działa połączenie niektórych leków i słońca. W trakcie terapii może pojawić się szereg działań niepożądanych, które niekiedy są niebezpieczne dla zdrowia. Należy uważać z opalaniem podczas stosowania antybiotyków, leków przeciwgrzybiczych, SSRI, leków hormonalnych, w tym także antykoncepcji doustnej. Szczególną ostrożność zachowaj również podczas stosowania leków przeciwpadaczkowych, przeciwcukrzycowych, diuretycznych i uspokajających.

Zioła

Podczas opalania zwróć uwagę na zioła. Niektóre z nich mogą działać fotouczulająco. Dotyczy to zarówno naparów do picia, jak i stosowania mieszanek ziołowych na skórę. Do reakcji alergicznych najczęściej prowadzi połączenie słońca z dziurawcem, koprem włoskim, karczochem, rumiankiem, skrzypem polnym, nagietkiem i krwawnikiem. Poza zaczerwienieniem, obrzękiem i świądem, mogą pojawić się na skórze przebarwienia. 

Dowiedz się: Jak szybko się opalić?

Podsumowanie

Nadmierna ekspozycja słoneczna może nie tylko pogorszyć kondycję skóry i przyspieszyć jej starzenie, ale również nasilić wiele problemów zdrowotnych. Istnieje jednak kilka sposobów na bezpieczne opalanie, które nie narażą Cię na przykre konsekwencje. Stosowanie kremów z filtrem pozwala na zachowanie młodej skóry. W połączeniu z odpowiednią dietą, nawodnieniem i umiejętnym korzystaniem ze słońca, pozwoli Ci cieszyć się z opalania bez narażenia zdrowia.

Źródła:

1. A.Kołodziejczyk, Kosmetologia. Tom I, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2019.
2. M. Noszczyk, Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2019.
3. M. Ebisz, M. Brokowska, Szkodliwe oddziaływanie promieniowania ultrafioletowego na skórę człowieka, Hygeia Public Health 2015, 50(3), s. 467-473.
4. A. Zalewska, M. Cylkowska-Nowak, Zdrowa skóra a słońce – próba diagnozy wiedzy oraz wybranych postaw, Nowiny Lekarskie 2012, 81, 3, s. 214–218.