Rozszerzanie diety niemowlaka – sprawdź, jak to zrobić krok po kroku!

Według Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci rozszerzanie diety niemowlaka powinno rozpocząć się nie wcześniej niż w 17 i nie później niż w 26 tygodniu życia. O czym pamiętać, wprowadzając nowe posiłki? Jakie produkty podawać jako pierwsze? Na co zwracać uwagę? Poznaj aktualne zalecenia żywieniowe!

Oznaki gotowości do rozszerzania diety niemowlaka. Kiedy wprowadzać pokarmy uzupełniające?

Rozszerzanie dietyma miejsce zwykle około 6 miesiąca życia, choć jest to kwestia indywidualna. Przyjmuje się, że kiedy dzieci osiągają dojrzałość nerwowo-mięśniową pozwalającą na wykonywanie kontrolowanych ruchów głowy i szyi oraz potrafią siedzieć z podparciem, można próbować podawać im stałe posiłki. Równocześnie trzeba pamiętać, by w dalszym ciągu poić maleństwo mlekiem z piersi lub modyfikowanym. Pokarmy uzupełniające zwiększa się stopniowo. Pod koniec 1 roku życia podaje się od 4 do 5 posiłków oraz 1 lub 2 zdrowe przekąski.

Zobacz też soki dla dzieci!

Kiedy poznać, że przyszedł czas na rozszerzanie diety?

Przed podaniem pierwszych posiłków warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych w pierwszych latach życia wspomaga prawidłowy rozwój dziecka. Pozytywnie wpływa na:

• Prawidłowe funkcjonału mózgu i wykorzystanie potencjału intelektualnego,
• Rozwój kości i stawów – zapobiega osteoporozie, złamaniom, odwapnieniu,
• Chroni przed chorobami cywilizacyjnymi, w tym cukrzycą i otyłością.

Zbyt wczesne rozszerzanie diety niemowlaka karmionego piersią lub mlekiem modyfikowanym nie jest wskazane ze względu na niedojrzałość układu pokarmowego. Wprowadzanie posiłków za późno powoduje, że w diecie maleństwa zabraknie cennych składników odżywczych.

Wybierz najlepsze mleko modyfikowane dla swojej pociechy!

Rozszerzanie diety niemowlaka – krok po kroku

Uzupełniając menu, warto przestrzegać zaleceń specjalistów Sekcji Żywieniowej Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stworzony przez nich schemat rozszerzanie diety uwzględnia orientacyjną wielkość porcji, konsystencję i rodzaj posiłków. Zawiera także informacje na temat kolejności podawania potraw. Trzeba przy tym pamiętać, że są to dane uśrednione. Dziecko nie zawsze musi zjadać pełną porcję. Przekarmienie niemowlęcia pogarsza umiejętność kontrolowania głodu i sytości.

Kiedy rozszerzałam dietę swojego dziecka, najtrudniej było mi przekonać się do zaleceń dotyczących wielkości serwowanych posiłków. Wydawało się mi, że kiedy synek nie zje pełnej porcji, będzie głodny. Postanowiłam jednak, że będę trzymać się wskazówek specjalistów i nie zmuszałam pociechy do spożywania całego posiłku. Okazało się, że nie wpłynęło to na negatywnie na żaden obszar rozwoju, a maleństwo prawidłowo przyrastało na wadze.

Sprawdź też musy dla dzieci!

Od czego zacząć rozszerzanie diety niemowlaka?

Jak powinno wyglądać rozszerzanie diety? Co po kolei podawać? Zaleca się, by najpierw przygotowywać warzywa. Jeśli karmienie rozpocznie się od słodkich owoców, później trudniej będzie zachęcić maleństwo do innych smaków. Od jakich warzyw zacząć rozszerzanie diety niemowlaka? Można podawać m.in. marchew, ziemniaki, brokuły. Nowe produkty wprowadza się stopniowo, obserwując, czy u maleństwa występują reakcje alergiczne. Kiedy dziecko nauczy się jeść warzywa i owoce, do jego menu włącza się mięso, jaja, kaszki dla dzieci oraz kleiki bezglutenowe.

Rozszerzanie diety niemowlaka – o czym pamiętać, wprowadzając poszczególne produkty?

W ciągu ostatnich lat zmieniono podejście dotyczące produktów o właściwościach alergizujących. Nie ma danych naukowych uzasadniających, że późniejsze podawanie takich pokarmów zmniejsza ryzyko nietolerancji pokarmowych. Jak zatem powinno wyglądać rozszerzanie diety niemowlaka? Poniżej informacje o poszczególnych artykułach spożywczych.

• Jajo kurze – powinno podawać się je do 2 razy w tygodniu, zwracając uwagę, by było dobrze ugotowane.
• Gluten – posiłki zawierające gluten wprowadza się pomiędzy 4 a 12 miesiącem życia. Najlepiej zacząć od niewielkich porcji.
• Tłuszcze – w zbilansowanej diecie powinny znajdować się tłuszcze roślinne i zwierzęce. Posiłki warto uzupełniać m.in. o olej rzepakowy, oliwę z oliwek, masło.
• Mięso – zawiera żelazo, cynki, białko, witaminę B12, dlatego należy podawać je zaraz po wprowadzeniu owoców i warzyw.
• Ryby – rekomenduje się tłuste ryby morskie, jak np. łosoś norweski, dorsz, pstrąg. Zgodnie z zasadami rozszerzania diety niemowlaka takie produkty powinny znaleźć się w menu nie częściej niż 2 razy w tygodniu.
• Produkty zbożowe – stanowią dobre źródło błonnika. W pierwszej kolejności podaje się kaszki kukurydziane, ryżowe, jaglane.

Jak rozszerzać dietę niemowlaka? Praktyczne wskazówki

Rozszerzanie diety u niemowląt stanowi ważny etap. O czym pamiętać, karmiąc dziecko? Co powinno niepokoić? Oto lista praktycznych rad.

Zwróć uwagę na konsystencję

Rozszerzanie diety niemowlaka trzeba dostosować umiejętności gryzienia, przeżuwania, ruchów języka. Co po kolei? Pierwsze posiłki powinny mieć formę gładkiego purée, co wynika z faktu, że dziecko nie potrafi gryźć (maleństwo mieli pokarm językiem). Od 7 miesiąca serwuje się produkty drobno posiekane (np. gotowe obiadki dla niemowląt) lub rozgniecione widelcem.

Nie zachęcaj do jedzenia, używając soli i cukru

Smażenie posiłków, dodawanie soli lub cukru – tak nie powinno wyglądać rozszerzanie diety. Dziecko nie chce jeść z różnych powodów. Być może jest za często karmione przekąskami. Czasem za brak apetytu odpowiada ząbkowanie lub infekcja. Nie powinno się poprawiać smaku potraw, używając soli lub cukru. Dzieci mają bardzo wyczulony smak, dlatego do przygotowania posiłków wystarczy odrobina naturalnych ziół.

Zobacz gotowe deserki dla dzieci!

Kupka przy rozszerzaniu diety

Zatwardzenie przy rozszerzaniu diety zdarza się dość często. W przypadku pojawienia się takich dolegliwości warto wprowadzić do menu produkty ułatwiające wypróżnianie, np. suszone śliwki, jabłka, gruszki. Należy także pamiętać o pojeniu dziecka wodą. Jeśli problem nie ustąpi, trzeba skonsultować się z pediatrą.

Ulewanie przy rozszerzaniu diety

Ulewanie to normalne zjawisko fizjologiczne i w większości przypadków nie wymaga leczenia. Najczęściej ustępuje wraz z wiekiem, kiedy dziecko częściej przebywa w pozycji siedzącej, a jego menu uzupełnia się o pokarmy stałe.

Zadbaj o prawidłowe nawyki żywieniowe dziecka!

Pierwsze 1000 dni życia dziecka ma fundamentalne znaczenie. W tym czasie reguluje się metabolizm, dojrzewa układ pokarmowy i kształtuje odporność. Urozmaicone menu pomaga  w wyrabianiu prawidłowych nawyków żywieniowych i stanowi element profilaktyki zdrowotnej. 

Źródła:

1. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci; W: Standardy medyczne. Pediatria, t.18; 2021; s. 8-18.
2. H. Szajewska, A. Horvat; Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin; W: Medycyna Praktyczna; 2014, s. 44-56.
3. https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/rozszerzanie-diety-niemowlat/ (dostęp 13.02.2022).
4. H. Szajewska , P. Socha , A. Horvath i wsp; Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci; W: Standardy Medyczne. Pediatria 2016; t. 13; s. 9-14.