Kolka u niemowlaka – objawy, przyczyny i sprawdzone sposoby na kolkę niemowlęcą

Nieuzasadniony płacz o charakterze napadowym, prężenie ciała i podkurczanie nóżek – to typowe objawy kolki u niemowlaka. Choć dolegliwość nie wpływa na prawidłowy rozwój dziecka, wiąże się z dużym dyskomfortem. Jak zmniejszyć ból i ulżyć maleństwu? Co powinno zaniepokoić rodziców? Sprawdź!

Co to jest kolka niemowlęca? Definicja

Kolka u niemowlaka występuje we wczesnym niemowlęctwie. Do jej charakterystycznych objawów zalicza się silny i niczym niesprowokowany płacz dziecka. Dolegliwość jest przejściowa, ale wywołuje wiele negatywnych emocji w rodzinie – m.in. zwiększa ryzyko depresji poporodowej (Akman, 2006). Do powszechnie stosowanych definicji kolki niemowlęcej zalicza się tzw. reguła trzech. Zaproponował ją amerykański pediatra Morriss Wessel w 1954 r. Zgodnie z przyjętymi zaleceniami o kolce mówi się, kiedy napady płaczu trwają:

• Przeszło 3 godziny w ciągu doby,
• Powtarzają się więcej niż 3 raz w okresie 1 tygodnia,
• Występują dłużej niż 3 tygodnie.

W 2006 r. zaktualizowano definicję Wessela i wprowadzono tzw. kryteria rzymskie (PE Hyman, 2006). Co to jest kolka u niemowlaka według tych wytycznych? O dolegliwości mówi się, kiedy:

• Rozdrażnienie i napady płaczu rozpoczynają się bez wyraźnego powodu,
• Napady płaczu utrzymują się minimum 3 godz. na dobę i występują co najmniej 3 razy w tygodniu przez nie mniej niż tydzień,
• Dziecko rozwija się prawidłowo.

Sprawdź witaminy i minerały dla dzieci.

Kolka niemowlęca – przyczyny

Pomimo wielu badań dokładna przyczyna kolki u niemowlakanie została dobrze poznana. Przypuszcza się, że za jej powstanie odpowiadają:

• Niedojrzały układ pokarmowy maluszka przyczyniający się do zaburzeń perystaltyki jelit,
• Przeciążenie objętościowe, czyli spożywanie przez niemowlę relatywnie dużej ilości pokarmu w zestawieniu z masą ciała,
• Czucie trzewne nieprawidłowo odbierające bodźce fizjologiczne,
• Nieodpowiednia technika karmienia prowadząca do połykania przez dziecko powietrza,
• Zaburzenia mikrobioty jelitowej,
• Nadmiar bodźców zewnętrznych.

Kolka niemowlęca – objawy. Jak rozpoznać dolegliwość?

Rozdrażnienie, nerwowość oraz głośny i nieuzasadniony płacz dziecka – to główne symptomy świadczące o kolce niemowlaka. Objawy nie zamykają się jednak wyłącznie w tych aspektach. Do innych czynników, które powinny wzbudzić Twoją czujność, zaliczają się:

• Zaczerwiona twarz dziecka,
• Blada skóra wokół ust,
• Prężenie całego ciała,
• Napięty brzuszek,
• Podkurczanie nóżek.

Co warto wiedzieć na temat karmienia piersią?

Ile trwa kolka u niemowlaka?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć, ile trwają kolki u niemowlaka. Dolegliwość pojawia się już w 2-3 tygodniu życia, a ustępuje około 3 miesiąca życia. Niestety nie jest to regułą, bo czasem objawy towarzyszą również starszym pociechom. Do kiedy kolka u niemowlaka może dokuczać? Ból ustępuje najczęściej po ukończeniu 6. Miesiąca życia.

Poznaj sprawdzone sposoby na kolkę u niemowlaka

Choć trudno znaleźćw pełni skutecznysposób na kolki u niemowlaka, możesz próbować łagodzić ich objawy. Jeśli po konsultacji pediatrycznej i wykluczeniu alergii pokarmowych, nietolerancji laktozy czy refluksu, ból brzuszka nadal występuje, zastosuj metody stosowane przez doświadczone mamy. Poniżej przykładowe propozycje.

Domowe sposoby na kolki u niemowlaka

Co pomoże na kolkę niemowlęcą? W pierwszej kolejności spróbuj łagodzić dolegliwości bólowe, stosując niefarmakologiczne metody. Sposoby na kolkę niemowlęcą obejmują m.in.:

• Masaż na kolki u niemowlaka – delikatnie przesuwaj dłonią po brzuszku dziecka w kierunku zgodnym ze wskazówkami zegara,
• Ćwiczenia na kolki u niemowlaka – kładź dziecko na brzuszku. W ten nie tylko wpłyniesz na poprawę perystaltyki jelit, ale jednocześnie zachęcisz dziecko do ćwiczeń wzmacniających mięśnie kręgosłupa,
• Uspokajanie maleństwa – kiedy kolka u niemowlaka nie ustępuje, wycisz dziecko i zapewnij mu poczucie bezpieczeństwa. Możesz je delikatnie kołysać, przytulać, nosić w chuście.

Sprawdź butelki dla dzieci.

Jak sobie radzić z kolkami u niemowlaka, sięgając po zioła, leki i probiotyki?

Kolki u niemowlaka od kiedy tylko się pojawią, powodują dyskomfort i niepokój rodziców. Jeśli babcine metody nie pomagają, spróbuj zastosować inne sposoby.

• Herbatki ziołowe – w randomizowanym ślepym badaniu klinicznym po tygodniowym pojeniu herbatką z dodatkiem rumianku, kopru włoskiego i melisy lekarskiej zauważono skrócenie czasu płaczu niemowląt o 85,4% oraz o 48,9% w grupie kontrolnej (F.Savino, 2005).
• Enzym laktaza – kiedy kolka u niemowlaka pojawia się w wyniku nietolerancji laktozy, podawaj maleństwu enzym ułatwiający trawienie cukru mlecznego, np. Delicol krople na kolkę niemowlęcą. Krople pomogą również w zdiagnozowaniu, czy kolka wynika z nietolerancji laktozy. W tym celu w ciągu 72 godz. należy podawać krople zgodnie z ulotką. Jeśli objawy ustąpią, to znak, że przyczyną jest nietolerancja laktozy i można kontynuować podawanie dziecku kropli Delicol. Jeśli objawy nadal będą występować, należy poszukać innego podłoża kolki.
• Probiotyki – wykazano skuteczność działania szczepu bakterii Lactobacillus reuteri DSM 17938 na zmniejszenie dolegliwości bólowych (Savino, 2010).
• Symetykon – sposób na kolkę u niemowlaka obejmuje również podawania symetykonu, czyli substancji minimalizującej napięcie powierzchniowe pęcherzyków gazu znajdujących się w jelitach.

Kolka niemowlęca – zapobieganie. Jak zmniejszyć prawdopodobieństwo bólu brzuszka po jedzeniu?

Kolki u niemowlaka karmionego piersią lub mlekiem modyfikowanym często są spowodowane niewłaściwą techniką podawania pokarmu. Zamiast łagodzić ból brzucha, ogranicz powstawanie pęcherzyków powietrza w jelitach.

Jak zapobiegać kolkom u niemowlaka?

• Zmień sposób karmienia dziecka – kiedy pojawia się kolka u niemowlaka, popracuj nad techniką przystawiania maleństwa do piersi. W ten sposób ograniczysz ilość połykanego powietrza w trakcie karmienia. Najlepiej skonsultuj się w tym celu z certyfikowanym doradcą laktacyjnym,
• Zastosuj smoczki antykolkowe – jeśli karmisz maleństwo gotowymi mieszankami mlecznymi, sięgnij po specjalne smoczki antykolkowe do butelek,
• Zmień swoją dietę – kolka niemowlęca a dieta matki są ze sobą ściśle powiązane. Alergie pokarmowe, np. na białka mleka krowiego i białka jaj kurzych, często pojawiają się w przebiegu kolek. Obserwuj maleństwo, które karmisz piersią. Jeśli na skórze wystąpi świąd, zaczerwienienie, a ponadto zauważysz zaparcia, biegunki lub ulewanie, spróbuj co najmniej na 7 dni wykluczyć potencjalne alergeny ze swojego menu.

Kolki u niemowlaka – kiedy udać się z dzieckiem do lekarza?

Wiesz już, jak rozpoznać kolkę u niemowlaka i że dolegliwość przechodzi wraz z wiekiem? Teraz pozostaje uzbroić się w cierpliwość i obserwować maleństwo, a w razie potrzeby umówić się na wizytę lekarską. Specjalista dokładnie zbada maleństwo i oceni, czy kolce nie towarzyszą inne zaburzenia, jak nietolerancja laktozy, alergia pokarmowa lub refluks. Nie zapominaj też, aby uważnie obserwować swoje dziecko. Niezwłocznie udaj się na konsultacje pediatryczne, jeśli oprócz płaczu zauważysz:

• Gorączkę,
• Nasilone ulewanie lub wymioty,
• Krew w stolcu,
• Drgawki,
• Widoczną zmianę w zachowaniu niemowlęcia,
• Nieprawidłowy przyrost masy ciała.

Sprawdź, jak powinna przebiegać zmiana mleka modyfikowanego.

Jak wygląda kolka u niemowlaka? Podsumowanie

Gwałtowny płacz, ból brzucha i podkurczone nóżki – tak wygląda kolka u niemowlaka. Od kiedy pojawia się ta dolegliwość, opieka nad dzieckiem staje się ogromnym wyzwaniem. Długotrwałe rozdrażnienie dziecka negatywnie wpływa na samopoczucie pozostałych członków rodziny. Aby tego uniknąć, postaraj się złagodzić uciążliwe dolegliwości. Co dobrego na kolki u niemowlaka możesz zastosować? Pomocne są m.in. masaż brzuszka, chustonoszenie, uspokajanie pociechy. Popracuj też nad techniką karmienia. Dodatkowo sięgnij po enzym laktazy, probiotyki lub podawaj ziołowe herbatki. W razie wystąpienia niepokojących objawów zasięgnij porady lekarskiej.

Źródła:

1. https://delicol.pl/ [dostęp: 19.07.2023].
2. Akman I, Kusçu K, Ozdemir N i inni; Mothers’ postpartum psychological adjustment and infantile colic, w: Archives of Disease Childhood 2006, 91 (5).
3. MA Wessel, JC Cobb, EB Jackson i inni; Paroxysmal fussing in infancy, sometimes called colic, w: Pediatrics 1954, 14 (5).
4. PE Hyman, PJ Milla, MA Benninga i inni, Childhood functional gastrointestinal disorders: neonate/toddlew, w: Gastroenterology; 2006,130 (5).
5. I. Jastrzębska, Kolka niemowlęca, w: Pediatria po dyplomie 2013, 17 (06).
6. F. Savino, L. Cresi i inni, A randomized double-blind placebo-controlled trial of a standardized extract of Matricariae recutita, Foeniculum vulgare and Melissa officinalis (ColiMil) in the treatment of breastfed colicky infants; w: Phytoterapy Research 2005, 19 (4).
7. F. Savino, L. Cresi i inni, Lactobacillus reuteri DSM 17938 in infantile colic: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial, w: Pediatrcs 2010, 126 (3).