Borówka amerykańska – zastosowanie, działanie, właściwości

26. 7. 2024 · 6 minut czytania

Borówka amerykańska, znana też jako borówka wysoka, to skarbnica antyoksydantów i składników aktywnych wspierających pracę układu krążenia i mózgu. Poznaj jej pozostałe właściwości.

Agata Soroczyńska
Agata Soroczyńska
Borówka amerykańska – zastosowanie, działanie, właściwości

Borówka amerykańska to owoc, bez którego wielu z nas nie wyobraża sobie śniadania. Idealnie pasuje do owsianki, koktajlu czy placuszków. Obok walorów smakowych odznacza się również niezwykłymi właściwościami prozdrowotnymi. W swoim składzie zawiera całą gamę przeciwutleniaczy, witamin i składników mineralnych, które pomagają utrzymać nasz organizm w dobrym zdrowiu i kondycji. Co jeszcze skrywa ten owoc? Sprawdźmy! 

Podstawowe informacje o borówce amerykańskiej 

 

Znana także jako: 

Vaccinium corymbosum L., borówka wysoka, niebieska jagoda 

Zastosowanie i działanie: 

zawiera związki o właściwościach przeciwutleniających; wspiera funkcjonowanie układu krążenia; zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy; wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi; wspomaga pracę mózgu 

Borówka amerykańska a alergia: 

rzadko powoduje alergię 

Ciąża i karmienie piersią: 

polecane podczas ciąży i karmienia piersią 

Ciekawostki o borówce amerykańskiej i jej pochodzeniu 

Borówka amerykańska, znana też jako borówka wysoka, to wieloletnia roślina z rodziny wrzosowatych. Jej krajem pochodzenia jest Ameryka Północna. Stąd więc wzięła się jej nazwa zwyczajowa. Obecnie uprawia się ją już niemal na całym świecie. 

Owoce borówki porastają krzewy osiągające wysokość do nawet 2,5 m wysokości. Sezon zbiorów przypada od początku lipca do końca września. Dojrzała borówka amerykańska powinna mieć średnicę powyżej 12 mm. Największe owoce borówki amerykańskiej występują w odmianie Bluecrop. Ich średnica wynosi ok. 18 mm. To właśnie ta odmiana dominuje w polskich uprawach, ciesząc się dużą popularnością zarówno wśród sadowników komercyjnych, jak i hobbystów. 

Warto wiedzieć!
W Polsce borówka amerykańska uprawiana jest od ok. 50 lat. Obecnie znajdujemy w pierwszej dziesiątce krajów wyróżniających się największą powierzchnią uprawną borówki amerykańskiej. W 2022 r. powierzchnia ta zajmowała 11,913 hektarów. 
Borówka amerykańska działanie

Borówka amerykańska – właściwości zdrowotne 

Borówka amerykańska, ze względu na bogactwo antyoksydantów, cennych składników odżywczych oraz jej właściwości prozdrowotne, została okrzyknięta „Owocem XXI wieku”. 

Oto, jakich korzyści możemy się spodziewać przy regularnym spożywaniu borówki amerykańskiej: 

  • Łagodzi stany zapalne organizmu i zapobiega infekcjom układu oddechowego i moczowego, 
  • Pomaga ustabilizować poziom glukozy we krwi oraz poprawia wrażliwość tkanek na działanie insuliny, 
  • Usprawnia pamięć oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, 
  • Wpływa na zmniejszenie poziomu cholesterolu we krwi, chroniąc tym samym układ krążenia przed miażdżycą, 
  • Zapobiega uszkodzeniom DNA, co zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych i hamuje proces starzenia się organizmu, 
  • Może przyczyniać się do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi oraz zapobiega chorobom układu sercowo-naczyniowego, 
  • Związki obecne w borówce amerykańskiej zwalczają wolne rodniki, których nadmiar wywołuje szkodliwy dla zdrowia stres oksydacyjny. 

Grupa związków biologicznie czynnych 

 

Witaminy: 

witamina C, witamina K, witamina A 

Składniki mineralne: 

mangan, potas, fosfor 

Polifenole: 

resweratrol, antocyjany, kwasy fenolowe, flawonole 

Pozostałe związki: 

błonnik, kwas chlorogenowy, kwas jabłkowy, kwas cytrynowy, foliany 

Borówka amerykańska w kosmetyce 

Ekstrakty i wyciągi z borówki amerykańskiej znalazły zastosowanie w przemyśle kosmetycznym. Wykorzystuje się je głównie do produkcji preparatów o właściwościach przeciwstarzeniowych, nawilżających i rewitalizujących. Sprawdź np. Floslek, żel do powiek i pod oczy ze świetlikiem i borówką, Yumi Aloe Borówka aloesowy balsam do ciała lub Orjena Borówka rewitalizująca maska w płachcie

Antyoksydanty i polifenole obecne w borówce amerykańskiej chronią skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Ich nadmiar przyspiesza procesy starzenia się, pogłębia zmarszczki oraz uszkadza komórki skóry. 

Ze względu na bogactwo składników odżywczych i łagodną formułę, ekstrakty z borówki amerykańskiej znajdują zastosowanie również w produktach przeznaczonych dla dzieci. Zobacz np. Schwarzkopf Schauma Kids Szampon & Żel pod prysznic dla dzieci Borówka

Borówka amerykańska w kuchni

Borówka amerykańska – zastosowanie w kuchni 

Borówka amerykańska wyróżnia się wszechstronnym zastosowaniem w kuchni. Warto ją wykorzystać do przyrządzenia m.in. orzeźwiających smoothie, koktajli czy soków. Sprawdź też Premium Rosa sok NFC z borówki amerykańskiej 100%

Owoc doskonale nadaje się jako dodatek do ciast, muffinek i innych wypieków. Z powodzeniem można go wykorzystać do przygotowania słodkich sosów do naleśników, placuszków lub lodów, nadzienia do pierogów czy knedli. Z borówki warto także zrobić domowy dżem lub kompot.  

Wiele osób preferuje borówkę na surowo. W tej wersji sprawdzi się jako składnik owsianki, musli lub nawet sałatki. 

Wyciągi z borówki amerykańskiej są też składnikiem suplementów diety. Zobacz np. Borówka z luteiną +, suplement diety 

Borówka amerykańska – alergia 

Jedzenie borówek bardzo rzadko wywołuje alergię. Objawy alergiczne, takie jak m.in. bóle brzucha, nudności lub biegunki częściej pojawiają się u dzieci. Dodatkowo po spożyciu tych owoców może także wystąpić wysypka, swędzenie, katar, duszności czy bóle głowy. Spożycie borówek może również wywołać reakcję anafilaktyczną, choć zdarza się to niezwykle rzadko. 

Borówka amerykańska w ciąży 

Borówka amerykańska to bezpieczny i wartościowy owoc, który powinien znaleźć się w diecie przyszłej mamy. Zawarte w nich duże ilości błonnika wspierają pracę jelit i zapobiegają zaparciom, z którymi często borykają się kobiety w tym okresie. Borówki są również bogate w foliany kluczowe dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka oraz witaminę C wzmacniającą odporność organizmu. Dodatkowym atutem tych owoców jest ich niska kaloryczność, co pomaga utrzymać prawidłową masę ciała w czasie ciąży. 

Borówka amerykańska – przeciwwskazania 

Borówka amerykańska jest ogólnie bezpieczna i zalecana do spożycia, ale w niektórych przypadkach należy ograniczyć lub całkowicie wyeliminować jej spożycie. Mowa tu m.in. o: 

  • Alergii na salicylany, 
  • Nietolerancji fruktozy, 
  • Nadmiarze potasu w organizmie, 
  • Alergii na borówkę amerykańską, 
  • Stosowaniu leków na cukrzycę, leków przeciwzakrzepowych, niektórych NLPZ i leków psychotropowych. 
Borówka amerykańska zastosowanie

Borówka amerykańska – skutki uboczne 

Wśród zdrowych osób spożywanie borówki amerykańskiej rzadko wiąże się z wystąpieniem skutków ubocznych. Jednakże pewne dolegliwości pojawiają się  po nadmiernym spożyciu. W tym przypadku mogą wystąpić bóle brzucha, skurcze jelit, nudności, zaparcia lub biegunki. 

Borówka amerykańska – podsumowanie 

Borówka amerykańska słynie z tego, że jest jednym z najzdrowszych owoców. Jej wszechstronne zastosowanie w kuchni sprawia, że bez trudu włączymy ją do codziennego jadłospisu. Wyróżnia ją wysoki potencjał antyoksydacyjny oraz duża zawartość związków aktywnych. Jej regularne spożywanie wzmacnia układ sercowo-naczyniowy, spowalnia procesy starzenia i pozytywnie wpływa na pamięć i koncentrację. Pamiętajmy jednak, że tak jak każdy inny produkt spożywczy, borówka może nie być odpowiednia dla wszystkich. Osoby z alergią na ten owoc, alergią na salicylany lub przyjmujące niektóre leki (np. na cukrzycę czy choroby układu krążenia) powinny skonsultować się z lekarzem przed jej spożyciem. 

Źródła:

  1. International Blueberry Organization, Global State of the Blueberry Industry Report, 2023, USA.
  2. Kalt W. i in., Recent Research on the Health Benefits of Blueberries and Their Anthocyanins, https://www.researchgate.net/publication/334635975_Recent_Research_on_the_Health_Benefits_of_Blueberries_and_Their_Anthocyanins, [dostęp 05.05.2024 r.]
  3. Patel S., Blueberry as functional food and dietary supplement: The natural way to ensure holistic health, https://www.researchgate.net/publication/264197453_Blueberry_as_functional_food_and_dietary_supplement_The_natural_way_to_ensure_holistic_health, [dostęp 05.05.2024 r.]
  4. Ścibisz I. i in., Aktywność przeciwutleniająca owoców borówki wysokiej (Vaccinium corymbosum L.), https://wydawnictwo.pttz.org/wp-content/uploads/2018/01/18_Scibisz.pdf, [dostęp 05.05.2024 r.] 

Więcej artykułów na ten temat

O autorze
Agata Soroczyńska
Agata Soroczyńska
Jestem absolwentką Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach na kierunku Dietetyka ze specjalnością dietetyka kliniczna i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu na kierunku Sport ze specjalnością żywienie i suplementacja w sporcie. Po ukończeniu studiów zaciekawiła mnie tematyka edukacji żywieniowej. Swoją wiedzę dietetyczną i doświadczenie w pracy z pacjentami przekazywałam poprzez publikowanie specjalistycznych artykułów, przeprowadzanie tematycznych webinarów i prowadzenie zajęć z dietetyki w szkole policealnej. Od kilku lat zajmuję się copywritingiem, gdzie łącze ze sobą dwa moje największe zainteresowania – pisanie i dietetykę. Prywatnie jestem fanką książek historycznych i fantasy. W wolne weekendy wyjeżdżam w góry, a popołudniami ćwiczę fitness.
Przeczytaj więcej od tego autora
O autorze
Agata Soroczyńska
Agata Soroczyńska
Jestem absolwentką Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach na kierunku Dietetyka ze specjalnością dietetyka kliniczna i Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu na kierunku Sport ze specjalnością żywienie i suplementacja w sporcie....
Przeczytaj więcej od tego autora