Kwas pirogronowy – działanie i przeciwwskazania. Dla kogo wskazane jest stosowanie kwasu pirogronowego?

Peelingi kwasowe należą do najpopularniejszych zabiegów kosmetologicznych. Często wykorzystuje się w nich kwas pirogronowy – składnik aktywny o działaniu przeciwtrądzikowym i złuszczającym. Ze względu na swoje właściwości jest stosowany na szeroką skalę w terapii trądziku i blizn potrądzikowych. Występuje też w kosmetykach przeznaczonych do domowej pielęgnacji skóry problematycznej. Podpowiadamy, jak działa i jak prawidłowo go stosować.  

Kwas pirogronowy – działanie 

Kwas pirogronowy to jeden z najpopularniejszych i najchętniej wykorzystywanych w kosmetyce składników aktywnych. Z chemicznego punktu widzenia jest zaliczany do alfa-ketokwasów. Dobrze rozpuszcza się w wodzie, która neutralizuje jego działanie. Ma małą masę cząsteczkową, dzięki czemu bez problemu przenika przez kolejne warstwy skóry. Wykorzystywany jest przede wszystkim w pielęgnacji i leczeniu trądziku. Jak działa kwas pirogronowy? 

• Wykazuje właściwości keratolityczne, powoduje powierzchowne złuszczanie naskórka,  
• Zmniejsza objawy trądziku pospolitego i różowatego, 
• Reguluje wydzielanie sebum, 
• Hamuje wzrost bakterii, 
• Zmniejsza blizny potrądzikowe, 
• Stymuluje wytwarzanie nowych włókien kolagenowych i elastynowych odpowiedzialnych za jędrność i sprężystość skóry, 
• Ułatwia przenikanie innych składników aktywnych w głąb skóry. 

Tak szerokie działanie kwasu pirogronowego sprawia, że może być skuteczny w leczeniu: 

• Cery trądzikowej, aktywnego trądziku pospolitego, 
• Trądziku różowatego,  
• Blizn potrądzikowych,  
• Łojotokowego zapalenia skóry, 
• Przebarwień, 
• Pierwszych oznak starzenia, drobnych zmarszczek. 

Jak stosować kwas pirogronowy, aby skorzystać z jego pozytywnych właściwości? Najprostszym sposobem jest włączenie do pielęgnacji kosmetyków, które zawierają go w składzie. Są to przede wszystkim kosmetyki na trądzik, preparaty punktowe na wypryski, a także peelingi i sera przeciwtrądzikowe. Sprawdź kosmetyki z kwasem pirogronowym: 

• IDO LAB PYA+HIB 5% Peeling kwasowy ma działanie przeciwzaskórnikowe, antybakteryjne, wzmacnia naczynka krwionośne, napina i wygładza cerę. Sprawdzi się w przypadku szarej, zmęczonej skóry z niedoskonałościami, przebarwieniami i zmarszczkami. Oprócz kwasu pirogronowego zawiera ekstrakt z hibiskusa i kwas cytrynowy. 
• Solverx Acne Skin Forte żel punktowy do twarzy przeznaczony jest do stosowania na miejscowe zmiany w przebiegu trądziku pospolitego. W jego składzie występuje kwas pirogronowy, a także cynk PCA zmniejszający wydzielanie łoju oraz kwas szikimowy, który ułatwia odblokowywanie zaczopowanych ujść gruczołów łojowych. 
• Solverx Acne Skin tonik do twarzy ma formułę opartą o naturalne składniki, takie jak kwas pirogronowy, kwas szikimowy, ekstrakt z rumianku oraz wyciąg z kory dębu. Przeznaczony jest do cer tłustych, trądzikowych, ze skłonnością do niedoskonałości. 
• Solverx Acne Skin Forte żel do mycia twarzy i demakijażu zawiera kompleks kwasów pirogronowego i szikimowego, który reguluje wydzielanie sebum oraz wspiera walkę z trądzikiem.  

Sprawdź też szampony na łojotokowe zapalenie skóry.  

Kwas pirogronowy stosowany jest również w profesjonalnych zabiegach kosmetologicznych. Ich zaletą jest możliwość wykorzystania preparatów o większym stężeniu. Powodują one intensywne złuszczanie naskórka, dlatego wymagają zachowania bardzo dużej ostrożności oraz odpowiedniej pielęgnacji po zabiegu. Ze względu na ryzyko działań niepożądanych wynikających z nieprawidłowego zastosowania kwasu pirogronowego w wysokim stężeniu, w tej postaci jest on zarezerwowany dla profesjonalnych zabiegów przeprowadzanych przez specjalistę. Najczęściej wykorzystuje się go w terapii łagodnych i zaawansowanych zmian trądzikowych. 

W gabinetach kosmetycznych wykorzystuje się do zabiegów złuszczających kwas pirogronowy w formie roztworów alkoholowych w stężeniu od 40% do 60%. 

• Przed nałożeniem na skórę, osoba przeprowadzająca zabieg dokładnie oczyszcza i osusza skórę. To bardzo ważne, ponieważ kontakt z wodą może powodować przemiany do kwasu mlekowego o mniejszej aktywności niż kwas pirogronowy,  
• Po nałożeniu preparat z kwasem pirogronowym powinien pozostać na skórze przez ok. 5 minut. Następnie jest on dezaktywowany wodą lub specjalnym neutralizatorem zawierającym roztwór wodorowęglanu.  

Po zabiegu złuszczającym może wystąpić rumień, a po około 2 dniach dochodzi do intensywnego złuszczania naskórka, które trwa do 7 dni. Bardzo ważne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń, które przekaże Ci kosmetolog. Najczęściej obejmują:  

• Stosowanie łagodnych preparatów myjących do 5 lub nawet 10 dni w zależności od mocy zastosowanego peelingu, 
• Stosowanie preparatów ochronnych i nawilżających, 
• Codzienne stosowanie ochrony przeciwsłonecznej, 
• Unikanie opalania, solarium, 
• Unikanie zdrapywania strupków i łuszczącego się naskórka. 

Borykasz się z niedoskonałościami skóry. Zapoznaj się z naszym poradnikiem „Jak pozbyć się zaskórników?”. 

Kwas pirogronowy w ciąży 

Czy można stosować kwas pirogronowy w ciąży? Niestety, zarówno ciąża, jak i okres laktacji są przeciwwskazaniem do stosowania kwasu pirogronowego. Dotyczy to przede wszystkim profesjonalnych zabiegów wykonywanych przy użyciu stężonych preparatów, jednak ze względów bezpieczeństw nie zaleca się również używać kosmetyków do użytku domowego zawierających kwas pirogronowy. Jeśli borykasz się z trądzikiem w ciąży, skonsultuj się z kosmetologiem i lekarzem, aby dobrać skuteczne i przede wszystkim bezpieczne terapie.  

Kwas pirogronowy – powikłania 

Kwas pirogronowy jest bezpieczny pod warunkiem, że stosujesz go zgodnie z zaleceniami producenta, kosmetologa lub dermatologa. Pamiętaj, że intensywne złuszczanie naskórka jest niezbędne do wystąpienia pozytywnych efektów. 

Działania niepożądane, jakie mogą pojawić się w wyniku stosowania kwasu pirogronowego, to przede wszystkim podrażnienia i zaczerwienienia skóry. W przypadku zastosowania zbyt wysokiego stężenia może dojść nawet do miejscowych poparzeń skóry. Dlatego tak ważne jest, aby preparaty o wysokich stężeniach były wykorzystywane wyłącznie przez specjalistę. 

Kwas pirogronowy – przeciwwskazania 

Kwas pirogronowy nie może być stosowany u wszystkich. Zabiegi z użyciem kwasu pirogronowego nie mogą być przeprowadzane w następujących sytuacjach: 

• Ciąża, karmienie piersią, 
• Obecność licznych znamion melanocytowych (pieprzyków), 
• Występowanie teleangiektazji, 
• Fototyp IV do VI. 

Są to tak zwane przeciwwskazania bezwzględne. Istnieją również sytuacje, w przypadku których przed wykonaniem zabiegu należy skonsultować się z lekarzem i ocenić potencjalne ryzyko i korzyści: 

• Aktywne zakażenia bakteryjne i wirusowe, 
• Terapia retinoidami w ciągu ostatnich 6 miesięcy, 
• Terapia światłem, 
• Aktywne choroby dermatologiczne, np. łuszczyca, AZS, wyprysk kontaktowy, 
• Przerwanie ciągłości skóry, podrażnienia w miejscu wykonywania zabiegu,  
• Alergia na składniki preparatu, 
• Świeżo opalona skóra, 
• Zabiegi chirurgiczne w miejscu zabiegu w ciągu ostatnich 6 miesięcy. 

Podsumowanie 

Kwas pirogronowy ma szerokie zastosowanie w kosmetyce. Sprawdzi się u osób z trądzikiem pospolitym i różowatym, bliznami potrądzikowymi, a także jako element profilaktyki przeciwstarzeniowej. Z właściwości kwasu pirogronowego możesz skorzystać zarówno podczas pielęgnacji domowej, jak i profesjonalnych zabiegów. Mimo że to bardzo wartościowa substancja, nie jest bezpieczna dla każdego, a skóra po zabiegach z kwasem pirogronowym wymaga starannej pielęgnacji i ochrony. 

Źródła:

1. Sałagan-Kwiatkowska K., Niemyska K., Wykorzystanie wybranych kwasów organicznych w niwelowaniu blizn potrądzikowych, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2019.2-3.pdf [dostęp: 08.05.2024]
2. Kapuścińska A., Nowak I., Zastosowanie kwasów organicznych w terapii trądziku i przebarwień skóry, Postępy Hig Med Dosw, 2015
3. Pyruvic Adid https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Pyruvic_acid [dostęp: 08.05.2024]