Reakcja alergiczna – jak się objawia i jak ją złagodzić?

Reakcja alergiczna jest odpowiedzią układu immunologicznego na kontakt z alergenem. Czym się objawiai w jaki sposób złagodzi uciążliwe symptomy? Ile trwa reakcja alergiczna oraz po jakim czasie od kontaktu z alergenem można spodziewać się ich wystąpienia? Wszystkiego dowiesz się z tego artykułu. Sprawdź, o czym musisz pamiętać! 

Objawy reakcji alergicznej

Reakcja alergiczna to złożona odpowiedź układu immunologicznego na kontakt z alergenem (np. białkiem pokarmowym, pyłkami roślin, sierścią zwierząt, środkami chemicznymi, niektórymi lekami). W przebiegu reakcji alergicznej dochodzi do pobudzenia komórek układu odpornościowego (limfocytów) oraz wytwarzania wielu substancji m.in. cytokin i histaminy, co powoduje wiele nieprzyjemnych symptomów.  

Jakie są najczęstsze objawy reakcji alergicznej? 

• Katar, kichanie, zatkany nos. 
• Kaszel, uczucie drapania w gardle, duszności. 
• Łzawienie i swędzenie oczu. 
• Łuszcząca się skóra na twarzy. 
• Zaczerwienienia skóry, świąd, wysypka. 
• Obrzęk ust, języka, twarzy. 
• Swędzące powieki. 
• Nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha. 

Pamiętaj, że reakcja alergiczna ma różny poziom nasilenia i powoduje rozmaite objawy. Zdarza się, że symptomy są ledwo zauważalne. Czasem prowadzi do niewydolności oddechowej i zgonu. Dlatego bardzo ważne jest obserwowanie swojego organizmu, przeprowadzenie diagnostyki alergologicznej w przypadku zaobserwowania często powtarzających się objawów i włączenie skutecznego leczenia, jeśli alergia zostanie rozpoznana.

Reakcje alergiczne – typy

Podział reakcji alergicznych jest bardzo złożony, ze względu na fakt, że może brać w nich udział bardzo wiele komórek, przeciwciał i innych substancji. Główna klasyfikacja dzieli reakcje alergiczne na IgE-zależne i IgE-niezależne (w zależności od tego, czy w ich przebiegu biorą udział przeciwciała IgE).  

• Reakcją IgE-zależną jest reakcja typu I, zwana też natychmiastową, ponieważ najczęściej pojawia się po kilku minutach od kontaktu z alergenem. Zachodzi m.in. u osób z astmą alergiczną czy alergicznym nieżytem nosa. Może mieć charakter miejscowy lub uogólniony.  
• Wśród reakcji IgE-niezależnych wyróżniamy: 
• Reakcję typu II, tzw. reakcję cytotoksyczną, która często ma charakter uogólniony i dociera do różnych tkanek i narządów, 
• Reakcję typu III, tzw. reakcję kompleksów immunologicznych. Przykładem takich reakcji jest choroba posurowicza lub reumatoidalne zapalenie stawów, 
• Reakcję typu IV, tzw. reakcję komórkową lub opóźnioną. Zaliczane jest do niej np. kontaktowe zapalenie skóry. Najsilniejsze nasilenie objawów obserwuje się najczęściej około 24-72 godzin od kontaktu z alergenem. 

Po jakim czasie występuje reakcja alergiczna? 

Czas wystąpienia reakcji alergicznej po kontakcie z antygenem zależy od wielu czynników, m.in.:  

• Typu reakcji alergicznej i wywołującego ją alergenu, 
• Wieku i stanu zdrowia danej osoby, 
• Obecności innych alergii, 
• Predyspozycji genetycznych. 

Reakcja alergiczna może wystąpić już po kilku minutach od kontaktu z alergenem, ale również po zdecydowanie dłuższym czasie (nawet kilkunastu godzinach).  

• Reakcje alergiczne typu I nazywane są również reakcjami natychmiastowymi, ponieważ objawy pojawiają się już kilku lub kilkunastu minutach po kontakcie z alergenem. Nie jest to jednak zasadą – u niektórych pacjentów reakcja      pojawia się     nawet po kilku godzinach.  
• Reakcje alergiczne typu II i III (reakcje IgE-niezależne) występują w czasie     od kilku minut do kilku godzin po kontakcie z alergenem. 

Opóźniona reakcja alergiczna 

Reakcje alergiczne typu IV nazywa się także reakcjami opóźnionymi, ponieważ maksymalne nasilenie objawów najczęściej obserwuje się po około 24, a czasem nawet 72 godzinach od kontaktu z alergenem. Diagnostyka tego rodzaju alergii bywa trudna, ponieważ wydłużony czas potrzebny do wystąpienia objawów, sprawia, że znalezienie związku przyczynowo-skutkowego między konkretnym czynnikiemapojawiającymi się symptomami wymaga długiej samoobserwacji. Co więcej, oprócz objawów typowych dla alergii mogą się też pojawić inne dolegliwości niekojarzone z reakcją alergiczną, takie jak: 

• Zmęczenie,       
• Osłabienie,  
• Wahania masy ciała, 
• Przewlekłe problemy żołądkowo-jelitowe,  
• Bóle głowy. 

Reakcja alergiczna – co robić? 

Jak poradzić sobie z reakcją alergiczną? Kluczowe jest znalezienie czynnika, który je wywołuje i unikanie kontaktu z nim. Leczenie alergii powinno być indywidualnie dopasowane przez lekarza alergologa z uwzględnieniem stanu zdrowia, wieku, typu reakcji, dominujących objawów i ewentualnych alergii współwystępujących.  

W przypadku wystąpienia reakcji alergicznych z pomocą przychodzą preparaty na alergie, które mogą złagodzić objawy i znacząco poprawić komfort i samopoczucie.  

• Jeśli reakcja alergiczna objawia się u Ciebie zaczerwienionymi oczami możesz skorzystać z kropli do oczu. Zobacz np. Vizik Alergia, krople do oczu z ektoiną i hialuronianem sodu.  
• W łagodzeniu reakcji alergicznych pomocne będą też domowe inhalacje. Sprawdź np. Ectodose, roztwór do inhalacji, który możesz stosować w przypadku astmy alergicznej, zapalenia oskrzeli, a nawet przy obturacyjnej chorobie płuc.  
• W przypadku reakcji alergicznych objawiających się głównie problemami dermatologicznymi zadbaj     o wyjątkowo delikatną pielęgnację skóry. Sprawdź Linoderm Omega, krem natłuszczający do skóry suchej, atopowej i skłonnej do alergii, który wspiera barierę hydrolipidową i zapewnia skórze komfort.  
• Jeśli borykasz się z alergiami, zapasy domowych środków czystości      uzupełnij     o specjalne neutralizatory alergenów. Allergoff, spray neutralizator alergenów roztoczy kurzu domowego możesz zastosować na meble w sypialni i salonie, zasłony, kołdry, poduszki, a także zabawki dla dzieci i akcesoria dla zwierząt.  

Zobacz też, Solik, spray do nosa z ektoiną,  który nawilża śluzówkę nosa i wspiera regenerację błony śluzowej oraz Nasal Wash Dr. Max, czyli roztwór soli fizjologicznej do nosa.  

Reakcja alergiczna – ile trwa?

Czas trwania alergii alergicznej różni się u poszczególnych osób i jest zależny od typu reakcji alergicznej i wywołującego ją alergenu. Reakcja może trwać kilka, a nawet kilkanaście dni. Co ważne, reakcje alergiczne pojawiają się po każdym kontakcie z alergenem, w przypadku wielu alergii mogą się na siebie nakładać, a z czasem przybierać na sile.  

Podsumowanie

Reakcje alergiczne to częsty problem. Ich objawy, nasilenie i czas trwania uzależnione są od bardzo wielu czynników i mogą mieć różny przebieg. W łagodzeniu symptomów reakcji alergicznych dobrze sprawdzą się aerozole do nosa, krople do oczu, kremy do pielęgnacji skóry.      Pamiętaj jednak, że działają głównie objawowo. Niektóre reakcje alergiczne mogą przebiegać w bardzo nasilony sposób i wymagają opieki lekarza alergologa.  

Źródła:

1. Świerczyńska-Krępa E., Alergia, 
   https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57548,alergia [dostęp: 21.03.2024 r.]
2. Świerczyńska-Krępa E., Objawy alergii: wysypka alergiczna, katar sienny i inne, https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57558,objawy-alergii [dostęp: 21.03.2024 r.]