Odkażanie ran
Oczyszczanie i odkażanie rany – pierwsze etapy opatrywania
Podstawą leczenia ran jest ich oczyszczanie i dezynfekcja. Bez wspomnianych zabiegów w zranionym miejscu mógłby powstać stan zapalny, co spowolniłoby proces gojenia. Leczenie ran utrudniają zanieczyszczenia i zakażenia bakteryjne, grzybicze i wirusowe. W najgorszych przypadkach zainfekowanie rany prowadzi do powikłań takich jak tężec, ropień czy zgorzel gazowa. Wszystkim tym dolegliwościom można zapobiec, dbając o staranne odkażanie ran przy pomocy odpowiednich środków do dezynfekcji.
Dopiero po dokładnym oczyszczeniu i zdezynfekowaniu uszkodzonego obszaru ciała można założyć opatrunek. Jeśli rana nie wymaga konsultacji lekarskiej, zaleca się przepłukać ją chłodną wodą przez ok. 15 minut (nadaje się do tego również woda z butelki) albo polać ją solą fizjologiczną (wspomniany środek zaleca się szczególnie w przypadku większych ran ze względu na jego sterylność i neutralność).
Powierzchnię rany trzeba następnie odkazić, stosując preparat do dezynfekcji ran. Można wykorzystać w tym celu np. środek z oktenidyną, poliheksanidyną albo mikrowłókna oczyszczające zranione miejsce z tkanki martwiczej, wysięku i złuszczonego naskórka. Antyseptyki można aplikować na skaleczenia, drobne rany, otarcia i oparzenia.
Do opatrywania ran, w zależności od ich wielkości, stosuje się plastry, gazy czy kompresy jałowe. Opatrunek można dodatkowo zabezpieczyć, stosując bandaże, opaski czy przylepce. Preparaty odkażające należy stosować przy każdej zmianie materiałów opatrunkowych na nowe, jednak nie dłużej niż przez tydzień. Jeśli w tym czasie rana się nie goi, trzeba skonsultować się z lekarzem.
Środków antyseptycznych nie należy stosować na:
- duże rany,
- nacięcia na skórze nieprzestające krwawić,
- głębokie rany,
- ugryzienia zwierząt,
- rany wymagające zszycia,
- urazy oczu,
- rany kłute,
- oparzenia słoneczne.
Skuteczne preparaty do odkażania ran
Środki do odkażania ran mogą mieć postać płynu, maści czy sprayu. Preparaty pomagają zmniejszyć ryzyko powstania zakażenia i wspierają regenerację tkanek. Co warto wiedzieć o poszczególnych typach środków odkażających?
Płyn do dezynfekcji ran
Płyn do dezynfekcji ran to najpopularniejsza postać, w której występują antyseptyki. Może on bazować na wodzie utlenionej, spirytusie salicylowym, oktenidynie i innych substancjach o odkażających właściwościach. Wszystkie wymienione składniki zapobiegają wnikaniu chorobotwórczych czynników do rany. Woda utleniona i spirytus salicylowy działają skutecznie na patogeny, lecz mogą uszkadzać ludzkie tkanki i zakłócać procesy gojenia.
Bezpieczniejszym środkiem do odkażania ran jest oktenidyna. Substancja zwalcza bakterie, wirusy, grzyby i pierwotniaki. Długo utrzymuje się na skórze, wzmacniając ochronę przed drobnoustrojami. Nie wywołuje bólu przy aplikacji i nie alergizuje. Jest bezwonna i może być stosowana już od pierwszych dni życia. Nadaje się do aplikowania na rany pooperacyjne i powstałe w obrębie jamy ustnej. Preparat do dezynfekcji z oktenidyną to najlepszy wybór do domowej apteczki.
Maści odkażające
Maść lub żel na rany można stosować w przypadku ran powierzchniowych. Preparaty zadziałają antyseptycznie i będą wspierać regenerację tkanek. Maść czy żel mogą zawierać w sobie jony srebra albo inne składniki o aktywności przeciwdrobnoustrojowej. Środki będą wspierać leczenie drobnych ranek, otarć, oparzeń i odleżyn.
Preparaty do odkażania ran w sprayu
Spraye do odkażania ran ułatwiają aplikację antyseptycznych substancji bez kontaktu ze skórą. Nie trzeba dotykać zranionego miejsca, aby je zdezynfekować. W składach sprayów można znaleźć takie składniki jak wyżej omówiona oktenidyna czy chitozan. Dobry środek do odkażania ran nie powoduje bólu, alergii, dyskomfortu i nie uszkadza zdrowych tkanek.