Plastry
Jak oczyścić i opatrzyć niedużą ranę?
Niewielka rana powinna zostać przemyta pod bieżącą zimną wodą. Jeśli występuje krwawienie, należy dociskać jałowy gazik do zranionego miejsca przez 2 minuty. Następnym krokiem jest zdezynfekowanie uszkodzonej skóry, by przeciwdziałać infekcji i przyspieszyć gojenie. Oczyszczoną ranę trzeba zabezpieczyć plastrem z opatrunkiem albo plastrem hydrokoloidowym.
Plastry – łatwy i szybki sposób na opatrunek
Plastry służą do opatrywania drobnych ran oraz uszkodzeń skóry powstałych na skutek przeprowadzonej operacji. Wspomniane środki pomagają chronić zranione obszary przed środowiskiem zewnętrznym i zapobiegać zakażeniom. Plastry opatrunkowe mogą też działać przeciwbakteryjnie i przyspieszać gojenie się ran. Omawianych materiałów nie powinno zabraknąć w żadnej apteczce, dlatego że okazują się niezwykle pomocne w szybkim zabezpieczaniu skaleczeń, zadrapań i zranień na skórze.
Plastry mogą mieć różne kształty. Najczęściej występują jako prostokąty i kwadraty, nie brakuje jednak wariantów dostosowanych do skutecznej ochrony konkretnych partii ciała, np. okrągłych plastrów do oczu. Plastry z opatrunkiem przykłada się bezpośrednio do rany. Dobrze trzymają się skóry i skutecznie odizolowują uszkodzony obszar od czynników zewnętrznych. Materiały są wygodne w użytkowaniu i nie krępują ruchów. Plastry pozwalają na swobodne wykonywanie codziennych czynności mimo ran czy skaleczeń.
Dobór kształtu i rozmiaru plastra
Plastry różnią się wielkością i kształtem. Wspomniane cechy decydują o przeznaczeniu materiałów opatrunkowych. Pośród akcesoriów do opatrywania ran dostępne są:
- plastry okrągłe lub eliptyczne – zazwyczaj stosowane są na oczy, twarz, stopy albo dłonie. Sprawdzają się jako plastry na opryszczkę, pęcherze i odciski. Najczęściej mają niewielki rozmiar, by w całości przykryć konkretny obszar skóry. Dzięki zaokrąglonym brzegom akcesoria dobrze przylegają do ciała, nie odklejają się i nie przesuwają;
- plastry kwadratowe – stosuje się je na większe rany, np. na rany pooperacyjne. Często korzysta się z nich w szpitalach i karetkach. Ich boki mają długość od kilku do kilkunastu centymetrów;
- plastry prostokątne – najbardziej uniwersalne plastry z opatrunkiem. Mają zróżnicowane rozmiary. Szersze akcesoria przykleja się na płaskie powierzchnie skóry, np. na plecy, a węższe służą do owijania części ciała takich jak palce czy ramiona;
- plastry do cięcia – można nadać im pożądany kształt i określoną długość. Występują w wariantach z opatrunkiem i bez opatrunku – te drugie (nazywane też przylepcami) służą do mocowania materiałów opatrunkowych. Plastry do cięcia pozwalają opatrzyć rany o niestandardowym kształcie albo umiejscowione w trudnych miejscach takich jak zgięcia ciała. Zazwyczaj sprzedawane są w rolkach.
Rodzaje plastrów opatrunkowych
Materiały opatrunkowe różnią się także swoim przeznaczeniem oraz okolicznościami, w których mogą być noszone. Dostępne są m.in.:
- tradycyjne plastry z opatrunkiem – zabezpieczają niewielkie rany przed zanieczyszczeniami i urazami mechanicznymi;
- opatrunki hydrowłókniste – mają duże właściwości chłonne;
- opatrunki alginianowe – wyróżniają się wysoką chłonnością. Skutecznie pochłaniają wysięk i zamieniają go w żel. Zawierają sole pozyskiwane z gatunków brunatnic. Można przyklejać je na owrzodzenia żylne, a także na rany z tunelami czy rany z silnym wysiękiem;
- plastry hydrokoloidowe – stosuje się je do opatrywania ran z dużym wysiękiem. Utrzymują wilgotne środowisko i wspierają gojenie tkanek. Nie nadają się do stosowania na rany zakażone. Mają mocny klejący podkład. Można stosować je do opatrywania odleżyn, owrzodzeń żylnych, opryszczki oraz oparzeń. Są nieprzepuszczalne dla moczu i kału. Do tej grupy materiałów opatrunkowych zalicza się plastry na pęcherze na piętach;
- plastry hydrożelowe i plastry żelowe na rany – podtrzymują wilgotne środowisko. Aplikuje się je na oparzenia, owrzodzenia, odciski, pęcherze i odleżyny. Nie przywierają do ran;
- opatrunki enzymatyczne – zabezpieczają rany przewlekłe z tkanką martwiczą;
- plastry z opatrunkiempoliuretanowym – służą do zaopatrywania ran przewlekłych z niedużym wysiękiem;
- plastry z opatrunkiem z jonami srebra – działają bakteriobójczo. Stosuje się je na rany narażone na zakażenie albo zakażone. Przyspieszają leczenie trudno gojących się ran;
- plastry z opatrunkiem z węglem aktywnym – pochłaniają nieprzyjemny zapach. Nadają się do zabezpieczania owrzodzeń i odleżyn;
- plastry wodoodporne – przylegają szczelnie do skóry i nie są podatne na działanie wody. Można brać w nich kąpiel albo prysznic bez ryzyka naruszenia rany. Warto, by plastry wodoodporne wzbogacały wakacyjną apteczkę;
- plastry sportowe – tworzy się je z materiału wytrzymałego na aktywność ruchową. Zaprojektowano je tak, by nie przesuwały na skórze;
- plastry pooperacyjne – chronią rany po operacjach. Mają większe rozmiary niż standardowe plastry. Są łatwe do przyklejenia i dobrze zabezpieczają uszkodzoną skórę. Nadają się również do opatrywania sączących się ran;
- plastry w żelu – po nałożeniu na skórę zasychają i tworzą przezroczystą powłokę. Chronią ranę przed zabrudzeniami i przyspieszają regenerację tkanek. Zmniejszają ból i są odporne na działanie wody. Wyróżniają się dużą elastycznością. Zapobiegają rozchodzeniu się rany, co sprzyja szybszemu gojeniu.
Plastry hydrożelowe na oparzenia
W przypadku lekkich oparzeń i oparzeń drugiego stopnia (do stadium B włącznie) warto zastosować plastry hydrożelowe. Zadziałają one nawilżająco na skórę i przyspieszą jej gojenie. Plastry będą też chłodzić ranę i redukować ból. Akcesoria ograniczą także ryzyko zakażenia czy powstania blizny. Mogą mieć półpłynną konsystencję. Żel, który się w nich znajduje, skutecznie dba o nawilżenie skóry i zabezpiecza ją przed urazami mechanicznymi.