Odparzenia u dorosłych – jak powstają i jak je leczyć?

Odparzenia u dorosłych stanowią powszechny problem i powodują nieprzyjemne dolegliwości. W zależności od umiejscowienia mogą nawet utrudniać wykonywanie codziennych czynności. Uszkodzona skóra wymaga odpowiedniej pielęgnacji, aby nie doszło do rozwoju zakażeń bakteryjnych. Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, jak powstają odparzenia u dorosłych oraz jak je leczyć.  

Jak wyglądają odparzenia u dorosłych? 

Odparzenia to zmiany skórne, które powstają w wyniku nadmiernego ocierania skóry o skórę lub inny materiał(np. ubrania, buty czy biżuterię). Do ich powstania prowadzą też przegrzanie i wilgoć.  

• Mają postać zaczerwienionych, przekrwionych obszarów o różnych kształtach i rozmiarach.  
• Zazwyczaj towarzyszy im ból, swędzenie i pieczenie, zwłaszcza podczas dotyku, ale nie tylko.  
• W zależności od części ciała, na której powstały zmiany, mogą pojawić się trudności w poruszaniu np. w przypadku stóp). Czasem uszkodzenie naskórka negatywnie wpływa na wykonywanie codziennych czynności, np. odparzenia na dłoniach sprawiają ból podczas chwytania czy trzymania przedmiotów.  
• Odparzenia są naruszeniem struktury skóry, która stanowi naturalną obronę dla organizmu przed wnikaniem różnorodnych drobnoustrojów m.in. bakterii i grzybów. Uszkodzony naskórek może być więc otwartą furtką dla potencjalnych patogenów. Nie bagatelizuj odparzeń, ponieważ nieleczone mogą doprowadzić do poważanych konsekwencji w postaci zakażeń bakteryjnych.  

Odparzenia u dorosłych – przyczyny  

Skąd biorą się odparzenia u dorosłych? Poznaj najczęstsze przyczyny: 

• Długotrwałe przebywanie w jednej pozycji – odparzenia są częstym problemem u pacjentów unieruchomionych, przebywających w szpitalu w pozycji leżącej,  
• Nadmierna masa ciała – odparzenia mogą powstawać między fałdami skóry, w wyniku ocierania, przegrzania, wilgoci i utrudnionej cyrkulacji powietrza,  
• Nadmierna potliwość, 
• Brak właściwej higieny, 
• Problemy dermatologiczne, skóra skłonna do alergii i podrażnień, 
• Stosowanie kosmetyków lub środków chemicznych o działaniu drażniącym i wysuszającym, 
• Intensywna aktywność, która sprzyja poceniu się i ocieraniu skóry o skórę lub ubrania i obuwie (odparzenia mogą pojawiać się np. u osób biegających długie dystanse lub przemierzających je na rowerze), 
• Nietrzymanie moczu – może powodować odparzenia okolic intymnych, 
• Noszenie ciasnej, przylegającej do skóry odzieży ze sztucznych materiałów utrudniających dostęp powietrza.  

Odparzenia u dorosłych – leczenie  

Odparzenia nie powinny być bagatelizowane. Kiedy się pojawią, konieczne jest jak najszybsze wdrożenie odpowiedniej pielęgnacji i leczenia. Dzięki temu możliwe będzie złagodzenie dolegliwości, zapewnienie skórze odpowiedniej regeneracji i gojenia oraz uniknięcie powikłań w postaci postępujących uszkodzeń skóry i zakażeń.  

Jak leczyć odparzenia u dorosłych? 

• Stosuj specjalistyczne produkty przeznaczone do pielęgnacji skóry z podrażnieniami i odparzeniami, takie jak maści i kremy na odparzenia. Najlepiej poproś lekarza lub farmaceutę o pomoc w wybraniu preparatów zależnie od lokalizacji i rozległości odparzeń. W składzie produktów szukaj alantoiny, pantenolu i innych składników o działaniu łagodzącym.  
• Zinalfat, krem kojąco-regenerujący – to hipoalergiczny krem o właściwościach kojąco-regeneracyjnych. Zawiera tlenek cynku i alantoinę. Łagodzi świąd i pieczenie, zmniejsza zaczerwienienie skóry. 
• Linoeparol Intensive – preparat do skóry wrażliwej i skłonnej do alergii – zawiera olej z wiesiołka, lanolinę oraz witaminę E. Dzięki temu zapewnia skórze ochronę, natłuszcza, uelastycznia i chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.  
• Sudocrem Expert, krem barierowy – substancją czynną tego kremu jest tlenek cynku. Można stosować go przy odparzeniach, otarciach, stanach zapalnych i podrażnieniach skóry. Redukuje zaczerwienienia i podrażnienia.  
• Bepanthen Baby Maść Ochronna, zestaw promocyjny – zawiera lanolinę, która tworzy na skórze warstwę ochronną przed czynnikami drażniącymi oraz pantenol, wspomagający naturalne procesy regeneracyjne.  
• Linocholesterol A+E krem cholesterolowy – zawiera witaminy A i E, natłuszcza skórę, wzmacnia naturalną barierę hydrolipidową i chroni przed nadmierną przeznaskórkową utratą wody. Łagodzi podrażnienia i zaczerwienienia. 
• W przypadku problemów z nietrzymaniem moczu, które mogą doprowadzić do odparzeń, zastosuj specjalne, chłonne wkładki uroginekologiczne. MoliCare Premium Men Pad 3 krople Wkłady anatomiczne chłonne zapewniają wysoki poziom komfortu i bezpieczeństwa. Wykazują właściwości antybakteryjne i idealnie dopasowują się do anatomii ciała. Dobrze sprawdzą się również bielizna chłonna oraz nawilżane papiery toaletowe.  
• Wybieraj kosmetyki do pielęgnacji o właściwościach łagodzących i nawilżających. Żele pod prysznic, balsamy do ciała, dermokosmetyki do higieny intymnej powinny być łagodne dla skóry, nie powodować je przesuszenia ani podrażnienia.  

Jeśli mimo zastosowania kosmetyków na odparzenia, problem nie zniknął lub obserwujesz u siebie zwiększoną tendencję do powstawania zmian, skonsultuj się z dermatologiem, który dobierze najlepszą metodę leczenia.  

Domowe sposoby na odparzenia u dorosłych 

Łagodzenie odparzeń można wspomóc domowymi sposobami. Nie stosuj ich jednak jako jedyny sposób leczenia, ponieważ bywają niewystarczające. Jakie są popularne domowe sposoby na odparzenia? 

• Jednym z najstarszych sposobów na odparzenia jest posypanie zaczerwienionej, podrażnionej skóry niewielką ilością mąki lub przygotowanie kąpieli z krochmalem (czyli mieszanką wody z mąką ziemniaczaną).  
• Rumianek to bardzo popularna roślina o działaniu łagodzącym, dlatego okłady z zioła lub przemywanie skóry jego naparami są często stosowane w przypadku odparzeń i innych podrażnień skórnych. 
• Naturalnym sposobem na odparzenia są również żele aloesowe, które mają właściwości łagodzące i wspomagające naturalne procesy regeneracji. 
• Bardzo ważne jest również zapewnienie skórze dostępu powietrza. Zrezygnuj z dopasowanych, ściśle przylegających do podrażnionej skóry ubrań, zwłaszcza tych ze sztucznych materiałów.  
• Podczas pielęgnacji skóry zachowaj ostrożność i unikaj nadmiernego pocierania. Uważaj, żeby nie dotykać odparzeń brudnymi dłońmi. Dzięki temu zmniejszysz ryzyko przedostania się drobnoustrojów do organizmu i rozwoju zakażeń.  

Odparzenia u dorosłych – zapobieganie  

Jak zapobiegać odparzeniom u dorosłych? Poznaj najlepsze sposoby: 

• W ciepłe, upalne dni noś lekkie, zwiewne, luźne ubrania wykonane z naturalnych materiałów, np. bawełny, wiskozy lub lnu. Dzięki temu zapewnisz skórze dostęp powietrza i unikniesz przegrzania. 
• Unikaj zbyt ciasnych ubrań, bielizny i za małego obuwia. Pozwoli to zmniejszyć ryzyko otarć, przegrzania i odparzeń. 
• Dbaj o codzienną higienę i pielęgnację skóry. Oczyszczona, nawilżona skóra będzie mniej podatna na uszkodzenia. To szczególnie ważne, jeśli masz tendencję do nadmiernej potliwości, powstawania przesuszeń i podrażnień skóry oraz problemy z nietrzymaniem moczu. 
• Podczas miesiączki stosuj podpaski lub wkładki z naturalnych materiałów, które zapewnią skórze dostęp powietrza oraz zapobiegną nadmiernym otarciom i przegrzaniu okolic intymnych. 
• Jeśli masz tendencje do powstawania odparzeń na stopach, możesz rozważyć zastosowanie specjalnych, miękkich wkładek.  

Dzięki wykorzystaniu tych bardzo prostych metod możesz znacząco zmniejszyć ryzyko odparzeń i zadbać o swoją skórę.  

Podsumowanie 

Odparzenia to częsty problem, który może mieć wiele przyczyn. Powstają w wyniku nadmiernych otarć i przegrzania skóry. Wywołują wiele nieprzyjemnych objawów w postaci zaczerwienienia, swędzenia i pieczenia. Aby poradzić sobie z nimi, zadbaj o delikatną, codzienną pielęgnację skóry. Stosuj specjalistyczne kremy i maści na odparzenia oraz podrażnienia. Pamiętaj też, aby zapewnić skórze dostęp powietrza poprzez noszenie zwiewnej, lekkiej odzieży z naturalnych materiałów. Pomocne mogą być również domowe sposoby, np. okłady z aloesu. Odparzenia nie powinny być bagatelizowane, dlatego jeśli masz tendencję do ich powstawania, skonsultuj się z lekarzem.  

Źródła:

1. Czarnecka-Operacz M., Jenerowicz D. Pieluszkowe zapalenie skóry. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/skora/61801,pieluszkowe-zapalenie-skory [dostęp: 08.12.2023]