Trądzik neuropatyczny – przyczyny, objawy, leczenie. Jak sobie radzić z trądzikiem przeczosowym?

W trądziku neuropatycznym, nazywanym również trądzikiem przeczosowym, dochodzi do zaostrzenia zmian skórnych na skutek kompulsywnego, nałogowego rozdrapywania i wyciskania wykwitów. Zaburzenie wymaga specjalistycznego leczenia zarówno w obszarze dermatologicznym, jak i psychologicznym. Przeczytaj, jak sobie radzić z trądzikiem neuropatycznym. 

Trądzik neuropatyczny – co to? 

Trądzik neuropatyczny (przeczosowy) to rodzaj schorzenia, którego źródłem są zaburzenia charakteryzujące się nawykowym lub kompulsywnym rozdrapywaniem, wyciskaniem i drapaniem zmian dermatologicznych, takich jak krosty, grudki czy pryszcze.  

• Zaburzenie często towarzyszy trądzikowi, jednak może również dotyczyć innych rodzajów dermatoz.  
• Osoby, które obsesyjnie chcą pozbyć się niedoskonałości, doświadczają niezdolności do powstrzymania się przed skubaniem i drapaniem skóry, pomimo świadomości negatywnych konsekwencji swoich działań.  
• Trądzik neuropatyczny prowadzi na ogół do znacznego pogorszenia wyglądu skóry, powstawania stanów zapalnych i poważnych uszkodzeń. Dodatkowo przyczynia się do tworzenia blizn i przebarwień oraz obniżenia jakości życia.  

Trądzik neuropatyczny – jak wygląda? 

W przeciwieństwie do trądziku młodzieńczego lub trądziku hormonalnego, który jest jedną z postaci trądziku u dorosłych, trudno zamknąć trądzik neuropatyczny w określonych ramach estetycznych i wizualnych. Nazwa nie dotyczy stricte zmiany dermatologicznej, ale jest określeniem pewnego zjawiska. Jego źródło należy upatrywać w psychice.  

• Co istotne, do kompulsywnego usuwania zmian w przebiegu trądziku neuropatycznego wykorzystywane są nie tylko dłonie, ale też różnorodne akcesoria, między innymi pęseta, a nawet igła czy nóż.  
• Proces gojenia jest stale przerywany poprzez ponowne manipulowanie przy skórze, w efekcie czego powstają na niej rozległe otwarte rany, z których nierzadko sączy się krew lub ropa.  
• Obszary dotknięte trądzikiem neuropatycznym mogą być zaczerwienione, obrzęknięte lub przekrwione.  
• Konsekwencją jest nie tylko zaostrzenie stanu zapalnego i rozprzestrzenianie się bakterii, ale też liczne pozostałości i ślady na skórze w postaci przerosłych blizn, nieestetycznych przebarwień i bruzd, które są znacznie trudniejsze w usunięciu niż sam trądzik. Często wymagają wsparcia medycyny estetycznej.  
• Trądzik neuropatyczny dotyczy zazwyczaj twarzy, choć osoby borykające się z przypadłością mogą również wydrapywać zmiany skórne na innych, łatwo dostępnych obszarach ciała, w tym na plecach, ramionach, dekolcie czy klatce piersiowej.  

Trądzik neuropatyczny – przyczyny 

Przyczyny trądziku neuropatycznego mogą być różnorodne. Potencjalne czynniki determinujące powstanie trądziku przeczosowego to między innymi:

• Zaburzenia o podłożu psychicznym – trądzik neuropatyczny może występować u osób z zaburzeniami psychicznymi, takimi jak zaburzenia lękowe, nerwica, depresja czy zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, a nawykowe zachowania są pewną formą samoregulacji emocjonalnej, 
• Długotrwały stres – wzmożone napięcie oraz trudne sytuacje życiowe mogą skutkować nasileniem się potrzeby odzyskania kontroli i być jednym ze sposobów na rozładowanie napięcia, 
• Niska samoocena – negatywne podejście do własnego ciała i skóry, samokrytyka wobec swojego wyglądu, skupianie się na niedoskonałościach, a także nadmierny perfekcjonizm mogą być źródłem obniżonego samopoczucia. Wpływają też na niską samoocenę i braku akceptacji siebie. 

Sprawdź ziołowe tabletki na stres oraz zioła na uspokojenie. 

Trądzik neuropatyczny – jak leczyć? 

Trądzik neuropatyczny jest trudnym i złożonym schorzeniem, dlatego jego leczenie obejmuje zazwyczaj terapię pod okiem dermatologa w celu redukcji objawów skórnych oraz terapię psychologiczną, która pomoże określić źródło problemu i wskaże metody na kontrolowanie odruchu dotykania i drapania skóry. 

• Leczenie dermatologiczne w przypadku trądziku neuropatycznego przebiega podobnie do leczenia innych postaci zmian trądzikowych. Farmakoterapia obejmuje stosowanie leków przeciwbakteryjnych, przeciwzapalnych lub keratolitycznych pomocnych w redukcji widocznych objawów trądziku i zmian skórnych. W zależności od konkretnego preparatu i stopnia nasilenia trądziku lek, może być stosowany miejscowo lub w formie doustnej. Oprócz leczenia objawowego dermatolog zdiagnozuje wewnętrzne przyczyny występowania trądziku. 
• Istotnym elementem leczenia trądziku neuropatycznego jest również terapia pod okiem psychiatry lub psychologa. Specjalista poprzez identyfikację i zmianę negatywnych wzorców myślenia oraz zachowań ułatwi zarządzanie stresem i emocjami. Pomocny w wymianie doświadczeń, budowaniu więzi społecznych oraz zdobywaniu nowych umiejętności radzenia sobie z problemem jest także udział w grupach wsparcia.  

Trądzik neuropatyczny – sposoby 

Terapia trądziku obejmuje także domowe sposoby. Szczególne znaczenie ma codzienna pielęgnacja skóry trądzikowej za pomocą łagodnych, hipoalergicznych preparatów. Kosmetyki na trądzik powinny charakteryzować się bezpiecznymi składami, wolnymi od substancji drażniących i wysuszających skórę. Preparaty działają dwukierunkowo. Jednocześnie pielęgnują i leczą skórę. Osoby dotknięte dermatozą muszą skupić się na starannym oczyszczaniu i nawilżaniu skóry (zarówno rano, jak i wieczorem) oraz ochronie przeciwsłonecznej.  

Do mycia twarzy sprawdzą się między innymi: 

• CeraVe Oczyszczający żel do mycia twarzy i ciała z kompozycją 3 ceramidów pomagających odbudować barierę ochronną skóry. W składzie znajduje się też kwas hialuronowy zapobiegający przesuszeniu i witamina B3 o działaniu antyoksydacyjnym i normalizującym, 
• La Roche-Posay Effaclar Oczyszczający żel do twarzy, skóra tłusta usuwający zanieczyszczenia i nadmiar sebum, 
• Vichy Normaderm Phytosolution, żel głęboko oczyszczający o hipoalergicznej formule bogatej w składniki aktywne wspomaga redukcję niedoskonałości i regenerację skóry, 
• La Roche-Posay fizjologiczna pianka oczyszczająca o pH zgodnym z pH skóry, bez substancji mogących wywołać reakcje alergiczne, np. etanolu, 
• Pharmaceris T puri-sebostatic pianka oczyszczająca do twarzy, której skład uzupełniono o wyciąg tamaryndy o właściwościach złuszczających oraz ekstrakt z łopianu i cynk normalizujące wydzielanie sebum. 

Do codziennej rutyny pielęgnacyjnej warto również włączyć preparaty ze składnikami o działaniu regenerującym i przeciwzapalnym, np. Vitella Ictamo krem gojący do skóry problematycznej z zawartością ichtiolu, tlenku cynku, talku, wazeliny i węglanu wapnia. 

Podsumowanie 

Trądzik neuropatyczny to złożone i trudne w leczeniu schorzenie wymagające holistycznej współpracy specjalistów z zakresu psychologii oraz dermatologii. Nie bez znaczenia jest także samoświadomość osoby dotkniętej trądzikiem przeczosowym i jego chęć podjęcia terapii oraz systematyczna pielęgnacja skóry oparta na łagodnych i delikatnych preparatach przeznaczonych do skóry trądzikowej. 

Źródła:

1. K. Sałagan, K. Niemyska, Blizny potrądzikowe – mechanizm powstawania i diagnostyka, https://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/01/ke2018.4-4.pdf [dostęp 29.03.2024 r.]
2. Das S, Reynolds RV. Recent advances in acne pathogenesis: implications for therapy. Am J Clin Dermatol. 2014;15(6):479-88, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25388823/ [dostęp 29.03.2024 r.]
3. A. Kołodziejczak, Kosmetologia tom I, wyd. PZWL, Warszawa 2019, s. 122-130
4. H. Korabel, D. Dudek, A. Jaworek, A. Wojas-Pelc, Psychodermatologia: psychologiczne i psychiatryczne aspekty w dermatologii, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/273834/dudek_jaworek_wojas-pelc_et-al_psychodermatologia_2008.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp 29.03.2024 r.]