Probiotyk na trądzik – jak działa na skórę i czy warto wziąć je pod uwagę?

Coraz więcej mówi się o potencjale probiotykoterapii w łagodzeniu objawów trądziku poprzez regulację równowagi mikroflory jelitowej oraz zmniejszanie stanu zapalnego w organizmie. Skuteczność probiotyków może jednak różnić się w zależności od indywidualnych czynników, takich jak rodzaj probiotyku, dawkowanie czy skład mikroflory jelitowej danej osoby. W artykule przyjrzymy się bliżej wpływowi probiotyków na leczenie zmian trądzikowych. 

Probiotyki a trądzik – co warto wiedzieć? 

Trądzik pospolity (acne vulgaris) jest jednym ze schorzeń skóry. Charakteryzuje się występowaniem zaskórników, grudek, krostek, ropnych torbieli oraz zaczerwienień głównie na twarzy, ale też na innych obszarach ciała, takich jak plecy, klatka piersiowa czy ramiona. Istotnymi czynnikami powodującymi trądzik jest zwiększone wydzielanie łoju przez gruczoły łojowe, zatykanie się porów skórnych i nadmierne namnażanie bakterii Propionibacterium acnes wywołującej odczyn zapalny. Dermatoza kojarzy się z reguły z okresem dojrzewania, jednak coraz częściej diagnozowany jest trądzik u dorosłych. W obu przypadkach wykwity mogą mieć różne stopnie nasilenia, począwszy od łagodnych zmian skórnych po ciężkie postacie wymagające specjalistycznego leczenia.  

Przeczytaj, jakie witaminy wpływają na stan skóry. 

Częstotliwość występowania trądziku u różnych grup wiekowych powoduje wzmożone poszukiwania skutecznych metod terapeutycznych i preparatów wpływających na poprawę stanu skóry. Innowacyjnym sposobem na zmniejszenie dokuczliwych i nieestetycznych objawów dermatozy są probiotyk.  

• Probiotyki, nazywane również dobrymi bakteriami, to żywe mikroorganizmy, głównie bakterie i niektóre szczepy drożdży.  
• Nazwa zaczerpnięta jest z języka greckiego, gdzie sformułowanie „pro bios” oznacza „dla życia” i nie jest przypadkowa, ponieważ probiotyki mają udokumentowany korzystny wpływ na zdrowie organizmu, szczególnie na układ pokarmowy.  
• Najczęściej stosowanymi probiotykami są szczepy bakterii z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacterium, choć istnieje wiele innych rodzajów probiotyków.  

Głównym celem suplementacji probiotyków jest przywrócenie lub utrzymanie równowagi mikroflory bakteryjnej jelitowej poprzez kilka mechanizmów działania.  

• Kolonizując jelita, tworzą swoistą tarczę ochronną na ściankach, co może zapobiegać namnażaniu się patogenów oraz zmniejszać ryzyko infekcji jelitowych.  
• Ponadto wzmacniają śluzówkę jelit, w efekcie czego ograniczają przenikanie szkodliwych substancji do krwiobiegu i zapobiegają stanom zapalnym. Poprzez produkcję kwasów organicznych, takich jak kwas mlekowy, obniżają pH w jelitach. Tworzą środowisko niekorzystne dla rozwoju szkodliwych mikroorganizmów.  

Wśród korzyści z przyjmowania probiotyków wymienia się między innymi: 

• Wspomaganie procesów trawiennych, 
• Łagodzenie biegunek, zaparć i stanów zapalnych układu pokarmowego, 
• Leczenie alergii pokarmowych i zespołu jelita drażliwego, 
• Zmniejszanie skutków nietolerancji laktozy, 
• Zdolność obniżania ciśnienia krwi i poziomu cholesterolu we krwi, 
• Wzmacnianie układu odpornościowego, 
• Zwalczanie bakterii opornych na antybiotyki. 

Skoro probiotyki oddziałują na mikroflorę jelitową, to w jaki sposób wpływają na kondycję skóry i redukcję zmian trądzikowych? Według badań przeprowadzonych przez dr Whitney P. Bowe z SUNY Downstate Medical Center College of Medicine w Nowym Jorku korzystny wpływ probiotyków na kondycję skóry może być rezultatem ich oddziaływania na osi „jelito-mózg-skóra”. Według tych założeń przewlekły stres oraz uboga w błonnik dieta przy trądziku mogą prowadzić do nadmiernego wzrostu patogennych bakterii w jelitach. Konsekwencją jest osłabienie bariery jelitowej i wchłaniania do krwiobiegu substancji toksycznych wywołujących proces zapalny. U osób, u których występują uwarunkowania genetyczne i inne predyspozycje do trądziku może to przyczynić się do nasilenia zmian skórnych. Wzrost liczby drobnoustrojów probiotycznych w jelitach działa ochronnie na błonę śluzową, redukując ryzyko nasilenia objawów zapalnych i zaostrzeń.  

Zobacz, jakie działanie mają zioła na trądzik. 

Jaki probiotyk przy trądziku? 

Nie bez znaczenia dla pozytywnych efektów terapii jest rodzaj zastosowanego probiotyku. poszczególne bakterie różnią się działaniem, a tym samym – wpływem na organizm. Istnieje wiele różnych szczepów probiotycznych, które mogą mieć korzystny wpływ na równowagę mikroflory jelitowej oraz stan skóry. Wybór odpowiedniego probiotyku przy trądziku może zależeć od wielu czynników, takich jak potrzeby zdrowotne, ogólny stan zdrowia oraz osobiste preferencje.  

W leczeniu stanów zapalnych związanych z trądzikiem wykorzystywane są między innymi: 

• Lactobacillusacidophilus – zmniejszają stan zapalny i wydzielanie łoju, skracają czas trwania kuracji przeciwtrądzikowej, 
• Streptococcus theromphilus – zwiększają wytwarzanie ceramidów, wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, 
• Bifidobacterium longum i Lactobacillus paracasei – łagodzą reakcje zapalne uznawane za mediatora infekcji i nadprodukcji sebum. 

Przed rozpoczęciem suplementacji probiotykami skonsultuj się z lekarzem, zwłaszcza jeśli istnieją jakiekolwiek schorzenia zdrowotne lub stosowane są inne leki. Specjalista doradzi odpowiednią dawkę i rodzaj probiotyku. Pamiętaj, aby zawsze wybierać probiotyki o sprawdzonej jakości, pochodzące od renomowanych producentów. 

Przykładowe suplementy diety zawierające probiotyki to: 

• Probiotyk Dr. Max, suplement diety, 
• Swanson, Probiotyk 16 szczepów z FOS, suplement diety, 
• Enteromax Travel Dr. Max, suplement diety, 
• Probio Femina Dr. Max, suplement diety. 

Przeczytaj również, jakie suplementy diety stosować przy trądziku. 

Ciekawostką jest, że probiotyki mogą być stosowane nie tylko wewnętrznie, ale również zewnętrznie, np. w pielęgnacji skóry trądzikowej, ponieważ z powodzeniem uzupełniają formulacje niektórych kosmetyków na trądzik. Probiotyki można również znaleźć w preparatach do skóry podrażnionej. Przykładem jest BANDI Pure Care delikatna pianka oczyszczająca z probiotykami i CICA, czyli ekstraktem z centelli azjatyckiej, a także betainą i trehalozą. 

Podsumowanie 

Głównym celem suplementacji probiotyków jest przywrócenie lub utrzymanie zdrowej równowagi mikroflory jelitowej, co może wpłynąć korzystnie na funkcje układu trawiennego, odporność, a nawet stan skóry. Skuteczność probiotyków może jednak się różnić w zależności od indywidualnych czynników, dlatego przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się ze specjalistą. 

Źródła:

1. M-M. Kober, W.P. Bowe, The effect of probiotics on immune regulation, acne, and photoaging [w:]International Journal of Women’s Dermatology 1 (2015), s. 85-89, https://www.researchgate.net/publication/277927850_The_effect_of_probiotics_on_immune_regulation_acne_and_photoaging [dostęp 30.03.2024 r.]
2. B. Tokarz-Deptuła, J. Śliwa-Dominiak, M. Adamiak, W. Deptuła, Probiotyki a wybrane schorzenia u ludzi, http://am-online.org/web/archiwum/vol5422015133.pdf [dostęp 30.03.2024 r.]
3. H. Szajewska, Probiotyki w Polsce — kiedy, jakie i dlaczego?, https://journals.viamedica.pl/gastroenterologia_kliniczna/article/view/29303/24055 [dostęp 30.03.2024 r.]