Grejpfrut – właściwości, działanie, przeciwwskazania

Grejpfrut to soczysty i orzeźwiający owoc wyróżniający się bogactwem witaminy C, błonnika i antyoksydantów. Charakteryzuje go delikatnie gorzki smak i intensywny aromat. To połączenie czyni owoc idealnym dodatkiem do sałatek i deserów, a także koktajli i smoothie.Jakie ma właściwości? Czy każdy może go spożywać i jakie składniki odżywcze się w nim kryją? Zapraszamy do lektury! 

Ciekawostki o grejpfrucie i jego pochodzeniu

Grejpfrut to roślina pochodząca z rodziny rutowatych. Jej owoc charakteryzuje się intensywnym różowo-czerwonym kolorem i słodko-kwaśny smakiem z lekką nutą goryczy.  

Osiąga wagę do ok. 500 g i średnicę do 15 cm. Rośnie na drzewach porastających tereny subtropikalne. Najwięcej grejpfrutów hoduje się na Florydzie, w Kalifornii, Teksasie, Meksyku, Chinach i krajach południowej Afryki.

Grejpfruty są przypadkową krzyżówką dwóch gatunków owoców – pomarańczy chińskiej (Citrus sinensis) i pomelo (Citrus maxima). Otrzymano ją na Barbadosie XVIII w. Początkowo nazywano go zakazanym owocem. W XIX został sprowadzony do USA, a następnie poddawano go krzyżowaniu z innymi gatunkami cytrusów. Pierwszą i największą hodowlę cytrusów, z której pochodzi grejpfrut, jakiego znamy dziś, założono na Florydzie pod koniec XIX. 

Obecnie co roku zbiera się ponad 9 milionów ton grejpfrutów na całym świecie. Największym ich producentem są Chiny, które wypuszczają na rynek ponad 5 milionów ton tych owoców rocznie. 

W celu uzupełnienia płynów po wysiłku lub w upalne dni, sprawdź Litorsal Zdrovit Grejpfrut, suplement diety. 

Grejpfrut – właściwości lecznicze

Grejpfruty to owoce o wysokim potencjale zdrowotnym. Z tego powodu są uznawane za superfoods. Oto, dlaczego warto uwzględniać je w swoim jadłospisie: 

• Chronią przed wystąpieniem infekcji – wysoka zawartość witaminy C, A oraz antyoksydantów stymuluje do pracy układ immunologiczny, dzięki czemu skuteczniej zwalcza drobnoustroje. Sprawdź zawierający witaminę C i bioflawonoidy Citrosept Organic Ekstrakt z grejpfruta, suplement diety, 
• Hamują proces starzenia się skóry – ponownie duże znaczenie ma tu witamina C, która m.in. uczestniczy w syntezie kolagenu. Ponadto łagodzi zmiany zapalne skóry i redukuje przebarwienia, 
• Regulują poziom glukozy i zwiększają insulinowrażliwość – owoc ma niski indeks glikemiczny (IG = 25). Uważa się, że wpływ na regulację glikemii ma obecna w grejpfrucie naringina o silnych właściwościach przeciwutleniających, 
• Wspiera układ sercowo-naczyniowy – składniki bioaktywne grejpfruta wpływają na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi i regulują poziom cholesterolu. 

Wyciągi z grejpfruta znane ze swoich właściwości przeciwstarzeniowych i regenerujących są często wykorzystywane do produkcji kosmetyków. Dodaje się je m.in. do kremów, balsamów czy preparatów myjących ciało i twarz. Zobacz np. Orjena Smile oczyszczająca pianka do mycia twarzy z ekstraktem z grejpfruta. Popularne są też sera do twarzy, peelingi czy balsamy do ust. Sprawdź iossi, Różowy grejpfrut, balsam do ust. W aromaterapii chętnie stosowane są natomiast olejki eteryczne na bazie grejpfruta. Sprawdź np. Olejek eteryczny grejpfrutowy Kej. Jego ekstrakty sprawdzają się także do produkcji środków czystości. Zobacz np. Frosch Środek czyszczący do kuchni Grejpfrutowy. 

Uczulenie na grejpfrut

Uczulenie na grejpfruty i inne cytrusy to powszechny problem. W tym przypadku najczęściej obserwuje się następujące objawy: 

• Katar, 
• Kichanie, 
• Wymioty, 
• Nudności, 
• Bóle brzucha, 
• Łzawienie oczu. 

U niektórych osób reakcja układu odpornościowego na cytrusy bywa na tyle silna, że prowadzi do trudności w oddychaniu czy zaburzeń pracy układu krążenia. Zdarza się, lecz na szczęście bardzo rzadko, że grejpfruty wywołują wstrząs anafilaktyczny, który wymaga niezwłocznej interwencji lekarskiej. 

• Będąc uczulonym na grejpfruty, można doświadczać również alergii krzyżowejna inne owoce cytrusowe lub niektóre rodzaje pyłków traw. 
• Niektóre związki obecne w grejpfrutach po przedostaniu się na skórę i kontakcie ze światłem słonecznym mogą wywoływać objawy fotouczulenia, takie jak np. wysypkę czy zaczerwienienie. Powinny o tym pamiętać zwłaszcza te osoby, które na co dzień pracują w sektorze przetwórstwa żywności. 

Dowiedz się, jakie witaminy na odporność warto uzupełniać. 

Grejpfrut a ciąża

W ciąży jedzenie grejpfrutów jest dopuszczalne, ale z pewnymi zastrzeżeniami. Szczególną ostrożność powinny zachować kobiety z alergią na cytrusy oraz te, które przyjmują leki, np. nasercowe. Jeśli nie masz pewności, czy będąc w ciąży, możesz spożywać grejpfruty, skonsultuj się ze swoim lekarzem. 

• W przypadku braku przeciwwskazań, uwzględniaj je w swoim jadłospisie. Grejpfruty to bogactwo witaminy C wspierającej odporność, a także folianów i witamin z grupy B odpowiedzialnych za rozwój układu nerwowego dziecka. 
• Ponadto grejpfruty dobrze nawadniają i są polecanym źródłem błonnika regulującego pracę jelit. Dzięki temu zapobiegają zaparciom, które są częstą dolegliwością kobiet w ciąży. 

Grejpfrut – przeciwwskazania  

Z uwagi na ryzyko reakcji alergicznej osoby uczulone na grejpfruty i inne cytrusy powinny unikać ich spożywania. 

• Co więcej, obecne w grejpfrucie i soku z grejpfruta furanokumaryny wchodzą w interakcje z niektórymi lekami. Mowa tu m.in. o lekach przeciwhistaminowych, immunosupresyjnych, statynach, obniżających cholesterol i stosowanych w chorobach układu krążenia. Związki te blokują enzym CYP3A4 odpowiedzialny za metabolizm leków. Zjedzenie całego owocu lub wypicie 200 ml soku może doprowadzić do groźnej dla zdrowia interakcji z lekiem, co może objawiać się m.in. zaburzeniem rytmu pracy serca, problemów z oddychaniem, obniżonym ciśnieniem czy zawrotami głowy. 
• Osoby cierpiące na częstą zgagę powinny również unikać grejpfrutów i ich przetworów. Spożycie tego owocu, szczególnie na pusty żołądek, może potęgować nieprzyjemne objawy. 

Grejpfrut – podsumowanie

Grejpfrut ze względu na wysoką zawartość witaminy C i przeciwutleniaczy stanowi wsparcie układu odpornościowego i sercowo-naczyniowego. Jednakże mimo wielu korzyści nie każdy może go spożywać. Ostrożność powinny zachować osoby z alergiami na cytrusy i przyjmujące niektóre rodzaje leków. Dlatego, zanim sięgniesz po grejpfruta, upewnij się, że jest on dla Ciebie bezpieczny, a w razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem. 

Źródła:

1. Den Hartogh D. J., Tsiani E., Antidiabetic Properties of Naringenin: A Citrus Fruit Polyphenol, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30871083/, [dostęp 26.03.2024 r.]
2. Halvorsen R. E. i in., Fruit and vegetable consumption and the risk of type 2 diabetes: a systematic review and dose–response meta-analysis of prospective studies, https://nutrition.bmj.com/content/bmjnph/4/2/519.full.pdf, [dostęp 26.03.2024 r.]
3. Owira P. M., Ojewole J. A., The grapefruit: an old wine in a new glass? Metabolic and cardiovascular perspectives, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20972517/, [dostęp 26.03.2024 r.]
4. Zieleń-Zynek I. i in., Interakcje wybranych leków kardiologicznych ze składnikami diety, https://journals.viamedica.pl/folia_cardiologica/article/download/FC.2019.0009/48116, [dostęp 26.03.2024 r.]
5. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/174673/nutrients, [dostęp: 26.03,2024 r.]